Internationale handelspositie landbouwgoederen

Hieronder wordt de focus verlegd van landen, zoals hierboven getoond, naar handelshoofdstukken¹⁾. Bij de landbouwgoederen die Nederland exporteert staan een aantal productgroepen in de top 10 waarvan Nederland ook een grote eigen landbouwsector heeft. Zo staat de zuivel en eieren groep in 2023 bovenaan. Nederland exporteert bijvoorbeeld veel kaas naar het buitenland vanwege de grote populatie van koeien in Nederland en de daaraan verbonden grote zuivelcoöperaties die melk verwerken in onder andere kaas. Op plek 2 staat de sierteeltssector waar onder andere snijbloemen, potplanten, tuinplanten, bomen en bollen onder vallen. Net als bij zuivel speelt Nederland hier in qua primaire productie een belangrijke rol maar veelal is de exportwaarde ook hoog omdat ook een deel van de geëxploreerde goederen eerder zijn geïmporteerd en via de coöperaties of handelshuizen in Nederland worden geïmporteerd om laten (in aangepaste vorm) weer te worden geëxporteerd. Hierin fungeert Nederland als internationale draaischijf van de handel en als servicepunt voor andere landen in vooral Europa. Door bovengenoemde voordelen qua ligging (midden in veel consumenten) en prima faciliteiten (havens, wegen en vliegvelden) en efficiënt werkende overheidsinstellingen en een sterke collecterende en verwerkende functie van bedrijven heeft Nederland een natuurlijke aantrekkingskracht. Op plek 3 staat de export van vlees. Naast de bovengenoemde koeien kent Nederland ook een grote kippen en varkensindustrie. Naast de export naar nabije bestemmingen wordt zoveel mogelijk aan vierkantsverwaarding gedaan. Hierdoor worden bijvoorbeeld producten die niet op het menu van de Europese consument staan, wat verder weg geëxporteerd. Denk hierbij aan delen van het varken die naar China en andere landen in die regio worden geëxporteerd. Op plek vier staan groenten waar onder andere tomaten onder vallen als maar ook andere vruchtgroenten uit de kas zoals komkommer en paprika. Maar ook de vollegrondsgroente vallen onder dit hoofdstuk. Op plek vijf staan tenslotte de dranken. Hierbij denkt iedereen natuurlijk aan een groot biermerk als het om Nederland gaat. Maar ook water, frisdrank, wijn en diverse sterke dranken vallen onder dit hoofdstuk. Voor de leek zou je zeggen dat koffie en thee hier ook onder zouden vallen maar deze hebben echter een eigen handelsgroep.

Dat Nederland een eigen specifiek productenpakket heeft qua exportwaarde blijkt wel als de totale wereldhandel wordt bekeken. Dan zien we dat vlees het hoofdstuk is dat wereldwijd het meeste qua waarde wordt verhandeld gevolgd door granen. Terwijl deze laatste groep producten (er valt bijvoorbeeld ook rijst onder) niet in de top 10 voorkomt. Ook valt de positie van olie-houdende zaden op. Hoewel dit voor Nederland ook een belangrijke groep is onder andere omdat hier groentezaden onder vallen, gaat het wereldwijd vooral om producten zoals sojabonen, raap- en koolzaad en grondnoten. De handelscijfers variëren van jaar tot jaar. Veelal omdat prijzen van goederen over de jaren heen fluctueren. Maar uiteraard kan ook het volume anders zijn door bijvoorbeeld weersomstandigheden.

¹⁾ Volgens de GN of CN codering worden verhandelde producten ingedeeld in handelshoofdstukken die enigszins affiniteit met elkaar hebben om zo tariefstelling te uniformeren en statistieken te kunnen maken. In de onderstaande figuren zijn deze hoofdstukken op Gecombineerde Nomenclatuur (GN) niveau 2 getoond. De naamgeving van de hoofdstukken is door Wageningen Social & Economic Research zelf gekozen. Maar is door de GN codering makkelijk ook uit andere bronnen te verkrijgen. Maar omdat de brondata in eigen systemen is ingevoerd kunnen ook ‘eigen selecties’ op maat gemaakt worden voor sectoren waarvan de relevante producten over verschillende hoofdstukken is verdeeld. Neem met ons contact op over de mogelijkheden! De hoofdstuknaam dekt in sommige gevallen niet de verwachte lading. Babaymelkpoeder zit bijvoorbeeld niet in het zuivel en eieren hoofdstuk. Het is dus noodzakelijk om ook op een dieper niveau te weten welke goederen er precies onder het hoofdstuk vallen. Ga hiervoor bijvoorbeeld naar de sita tool en drill-down tot niveau 6 voor comtrade data en niveau 8 voor comext data.

Bron en definities

De hier getoonde cijfers zijn afkomstig van de Comtrade-database. Deze database is gekozen om zo de internationale positie van Nederland te duiden ten opzichte van andere landen in de wereld. Cijfers over de handel uit andere bronnen kunnen afwijken van de hier getoonde gegevens. Dat kan komen door het moment van updaten, een andere classificatie van landbouwgoederen of door verschillen in de definities van hoe bepaalde stromen worden gewaardeerd.