Gewasopbrengsten op melkveebedrijven

Laatste update: 17 december 2024 Update frequentie: Jaarlijks

Graslandopbrengsten per ha in 2023 gemiddeld

In 2023 bedroeg de drogestofopbrengst per ha op melkveebedrijven in het Landelijk Meetnet effecten Mestbeleid (LMM) gemiddeld ongeveer 9.700 kg per ha grasland en ongeveer 18.500 kg per ha maisland. Ten opzichte van 2022 zijn zowel de graslandopbrengst als de maislandopbrengst gestegen. De groeiomstandigheden voor gras waren in 2023 beter dan in het jaar 2022.

Graslandopbrengst per ha fors hoger in 2023

De graslandopbrengst op melkveebedrijven varieert tussen de jaren en is mede afhankelijk van het weer. In 2023 bedroeg de drogestofopbrengst gras in kg per ha op melkveebedrijven in het LMM gemiddeld zo’n 9.700 kg per ha met 274 kg stikstof en 36 kg fosfor per ha (wat neerkomt op ongeveer 82 kg fosfaat). In de Lössregio was de drogestofopbrengst voor gras per ha in 2023 met ongeveer 8.600 kg per ha het laagst van alle regio’s. Dit is 14% minder dan in de Kleiregio die in 2023 de hoogste drogestofopbrengst gras in kg per ha (ongeveer 10.000 kg per ha) had ten opzichte van de andere grondsoortregio’s. De gemiddelde graslandopbrengst in 2023 was ongeveer 15% hoger dan het voorgaande jaar en 5% hoger dan de gemiddelde graslandopbrengst van de vijf voorgaande jaren.

Naast de drogestofopbrengsten, variëren de stikstof- en fosforopbrengst per ha eveneens tussen de jaren. De Lössregio had de laagste opbrengst aan stikstof per ha ten opzichte van de andere regio’s. De Kleiregio was de regio met de hoogste opbrengst aan stikstof en fosfor per ha.

De stikstofopbrengst per ha is in het jaar 2023 ten opzichte van de vijf voorgaande jaren in iets mindere mate hoger (10%) dan de drogestofopbrengst (15%). Het stikstofgehalte in gras was dus in 2023 iets lager in vergelijking met het gehalte in de vijf voorgaande jaren. De fosforopbrengst per ha in 2023 is fors toegenomen met 23% ten opzichte van het gemiddelde van de vijf voorgaande jaren. Dit is het gevolg van een hogere drogestofopbrengst en een hoger fosforgehalte in het gras.

Droge stof gemiddeld

Grafiek wordt geladen...
De drogestofopbrengst van grasland op melkveebedrijven fluctueert in de periode 2018-2023. In 2018-2020 en 2022 was de opbrengst laag in vergelijking met de andere jaren. Het jaar 2023 betreft voorlopige cijfers.

Droge stof spreiding

Grafiek wordt geladen...
De mediaan (middelste waarneming) in 2023 bedroeg 9.700 kg droge stof per ha grasland. Vijftig procent van de melkveebedrijven had in 2023 een graslandopbrengst tussen de 8.500 en 10.800 kg droge stof per ha. Het jaar 2023 betreft voorlopige cijfers.

Droge stof regio

Grafiek wordt geladen...
In alle regio’s fluctueert de drogestofopbrengst per ha grasland in de periode 2018-2023 waarbij de Kleiregio gemiddeld hogere opbrengsten heeft en de Lössregio lagere opbrengsten. Het jaar 2023 betreft voorlopige cijfers.

Stikstof gemiddeld

Grafiek wordt geladen...
De stikstofopbrengst per ha grasland op melkveebedrijven bedraagt ongeveer 260 kg N per ha in de periode 2006-2023. In 2023 was de stikstofopbrengst per ha hoger dan het gemiddelde van de vijf voorgaande jaren. Het jaar 2023 betreft voorlopige cijfers.

Stikstof spreiding

Grafiek wordt geladen...
De mediaan (middelste waarneming) in 2023 bedroeg 273 kg stikstof per ha grasland. Vijftig procent van de melkveebedrijven had in 2023 een graslandopbrengst tussen de 240 en 308 kg stikstof per ha. Het jaar 2023 betreft voorlopige cijfers.

Stikstof regio

Grafiek wordt geladen...
Over de periode 2006-2023 hebben de melkveebedrijven in de Klei- en Veenregio de gemiddeld hoogste stikstofopbrengst per ha en de Zand- en Lössregio’s de laagste opbrengst. Het jaar 2023 betreft voorlopige cijfers.

Fosfor gemiddeld

Grafiek wordt geladen...
De fosforopbrengst van grasland op melkveebedrijven fluctueert sterk in de periode 2020-2023. In 2018-2020 en 2022 was de opbrengst laag in vergelijking met de andere jaren. Het jaar 2023 betreft voorlopige cijfers.

Fosfor spreiding

Grafiek wordt geladen...
De mediaan (middelste waarneming) in 2023 bedroeg 36 kg fosfor per ha grasland. Vijftig procent van de melkveebedrijven had in 2023 een graslandopbrengst tussen de 32 en 41 kg fosfor per ha. Het jaar 2023 betreft voorlopige cijfers.

Fosfor regio

Grafiek wordt geladen...
In alle regio’s fluctueert de fosforopbrengst per ha grasland in de periode 2020-2023 waarbij de Kleiregio gemiddeld hogere opbrengsten heeft. In de Lössregio is de variatie tussen jaren in de laatste jaren het grootst. Het jaar 2023 betreft voorlopige cijfers.

Maisopbrengst per ha toegenomen in 2023

Gemiddeld was de maisopbrengst per ha in 2023 18.500 kg droge stof (+2,5% ten opzichte van het voorgaande jaar). De verschillen tussen grondsoortregio’s in drogestofopbrengst van (snij)mais per ha waren aanzienlijk. De laagste gemiddelde drogestofopbrengst (snij)mais werd gerealiseerd in de Kleiregio met 17.700 kg per ha in 2023. In 2023 werd in deze grondsoortregio per ha 0,9 ton droge stof minder gehaald dan in 2022. In de Zand- en Veenregio zijn de maisopbrengsten gestegen ten opzichte van 2022. De hoogste drogestofopbrengst werd in 2023 gerealiseerd in de Lössregio met 20.800 kg droge stof aan mais per ha, gevolgd door de Zandregio met 19.000 kg droge stof per ha. De drogestofopbrengst per ha mais op melkveebedrijven in 2023 was 8% hoger dan de gemiddelde opbrengst van de vijf voorgaande jaren. De stikstofopbrengst per ha nam ook toe in 2023. Gemiddeld nam op melkveebedrijven waarop het LMM is gericht, de stikstofopbrengst per ha mais in 2023 met 2% toe ten opzichte van het voorgaande jaar. De fosforopbrengst per ha was in 2023 2,9% hoger dan het voorgaande jaar, echter sinds 2018 ligt de gemiddelde fosforopbrengst van mais structureel lager dan in de jaren ervoor. De Lössregio was in 2023 de grondsoortregio met de hoogste opbrengst aan stikstof per ha (228 kg stikstof per ha) en fosfor per ha (35 kg fosfor per ha).

Droge stof gemiddeld

Grafiek wordt geladen...
De drogestofopbrengst van maisland op melkveebedrijven stijgt in de periode 2006-2023. In 2023 was de opbrengst 18.500 kg droge stof per ha maisland. Het jaar 2023 betreft voorlopige cijfers.

Droge stof spreiding

Grafiek wordt geladen...
De mediaan (middelste waarneming) in 2023 bedroeg 18.600 kg droge stof per ha maisland. Vijftig procent van de melkveebedrijven had in 2023 een maisopbrengst tussen de 16.900 en 20.000 kg droge stof per ha. Het jaar 2023 betreft voorlopige cijfers.

Droge stof regio

Grafiek wordt geladen...
In de Klei- en Lössregio is de gemiddelde maisopbrengst in 2023 iets gedaald en in de Veen- en Zandregio is het toegenomen. Het jaar 2023 betreft voorlopige cijfers.

Stikstof gemiddeld

Grafiek wordt geladen...
De stikstofopbrengst per ha maisland op melkveebedrijven bedraagt ongeveer 195 kg N per ha over de periode 2006-2023. In 2023 was de stikstofopbrengst per ha hoger dan het gemiddelde van de vijf voorgaande jaren. Het jaar 2023 betreft voorlopige cijfers.

Stikstof spreiding

Grafiek wordt geladen...
Over de periode 2006-2023 hebben de melkveebedrijven in de Lössregio gemiddeld de hoogste stikstofopbrengst per ha mais en in de Veenregio de laagste opbrengst. Het jaar 2023 betreft voorlopige cijfers.

Stikstof regio

Grafiek wordt geladen...
De mediaan (middelste waarneming) in 2023 bedroeg 198 kg stikstof per ha mais. 50% van de melkveebedrijven had in 2023 een maisopbrengst tussen de 181 en 214 kg stikstof per ha. Het jaar 2023 betreft voorlopige cijfers.

Fosfor gemiddeld

Grafiek wordt geladen...
De fosforopbrengst per ha maisland op melkveebedrijven varieert tussen de 30 en 35 kg fosfor per ha. In de periode 2018-2023 is de fosforopbrengst stabiel en op een laag niveau ondanks de gemiddelde stijgende drogestofopbrengsten. Het jaar 2023 betreft voorlopige cijfers.

Fosfor spreiding

Grafiek wordt geladen...
De mediaan (middelste waarneming) in 2023 bedroeg 30 kg fosfor per ha maisland. Vijftig procent van de melkveebedrijven had in 2023 een maisopbrengst tussen de 27 en 33 kg fosfor per ha. Het jaar 2023 betreft voorlopige cijfers.

Fosfor regio

Grafiek wordt geladen...
De fosforopbrengst per ha maisland is in de periode 2006-2023 gemiddeld lager in de Veenregio en hoger in de Klei- en Lössregio. De verschillen in fosforopbrengst per ha mais tussen de regio’s bedraagt in sommige jaren tot 9 kg fosfor per ha. Het jaar 2023 betreft voorlopige cijfers.

Over de indicator

Deze indicator beschrijft de opbrengst (in kilogram droge stof, stikstof, fosfor en fosfaat per ha) voor snijmaïs en grasland op melkveebedrijven. De gewasopbrengsten voor snijmaïs betreffen een schatting, de graslandopbrengsten zijn het resultaat van een rekenmodule. De berekening is niet op alle bedrijven toepasbaar, bedrijven die niet aan de criteria voldoen blijven buiten beschouwing. Voor meer informatie over de berekeningswijze en gehanteerde selectiecriteria die paragraaf B2.3 in de meest recente derogatierapportage.(externe link)

Bron en getoonde groep bedrijven

De gegevens voor beide indicatoren zijn afkomstig uit het Bedrijveninformatienet van Wageningen Social & Economic Research. Binnen het Bedrijveninformatienet verzamelt Wageningen Social & Economic Research bedrijfsgegevens over ongeveer 1.500 individuele land- en tuinbouwbedrijven. De verzamelde gegevens betreffen vooral financieel-economische en duurzaamheidsgegevens.

Alleen bedrijven in het Bedrijveninformatienet die binnen de definitie van het Landelijk Meetnet effecten Mestbeleid (LMM) vallen, worden getoond. Voor de bedrijven geldt dat ze minimaal 25.000 euro Standaardopbrengst hebben en 10 of meer ha cultuurgrond gebruiken.