Beregening - Staldierhouderij
|
Toename van beregening en beregeningsintensiteit
|
| 21-12-2023 |
Op staldierbedrijven waarop het Landelijk Meetnet effecten Mestbeleid (LMM) gericht is, neemt het aandeel van de bedrijven dat beregent toe (18% in 2022 ten opzichte van 4% in 2021). De intensiteit van beregenen (uitgedrukt in millimeters) is het hoogst in de jaren 2018 en 2022.
|
Invloed van toenemende droogte
De mate waarin er op de staldierbedrijven beregend wordt, verschilt van jaar tot jaar. In de eerste 3 jaren van de geanalyseerde periode (2010-2013) varieerde het percentage akkerbouwbedrijven met beregening van 0 tot 9%. In de periode 2018-2021 was dit gestegen tot gemiddeld 12%, waarbij het percentage bedrijven wat beregend in 2021 veel lager was in vergelijking met de andere jaren. In 2022 is dit percentage toegenomen tot 18%. Vanwege de droogte is er in de jaren 2018-2020 ook frequenter en op meer gewassen beregend. In 2018 steeg de beregeningsintensiteit (totale watergift in millimeters op de beregende oppervlakte) naar 117 mm, wat ruim tweeënhalf keer zoveel is als de 43 mm die er gemiddeld in de periode 2010-2017 nog werd gegeven. In 2021 was de intensiteit afgenomen tot 54 mm, en in 2022 bijna verdubbeld ten opzichte van het voorgaande jaar tot 102 mm.
In de Zandregio vond op staldierbedrijven met droogtegevoelige gronden al langere tijd irrigatie plaats van kapitaalintensieve gewassen zoals aardappelen en vollegrondsgroenten. Het ging dan om bedrijven die naast meer noodzaak vanwege de droogtegevoeligheid veelal ook meer toegang hadden tot voldoende water (meestal grondwater). Dit heeft gezorgd voor een forse toename in het aandeel bedrijven met beregening en de beregeningsintensiteit. In 2022 is zowel het aandeel bedrijven dat beregent als de intensiteit van de beregening toegenomen ten opzichte van het voorgaande jaar.
Beregening en benutting van nutriënten
De belangrijkste reden voor beregening is om droogteschade aan het gewas te voorkomen. Door aanvulling van de voorraad bodemvocht worden de gewasgroei en -ontwikkeling minder beperkt en financiële risico’s ten aanzien van een lagere omzet afgedekt. Door opbrengstderving te voorkomen, kan ook worden voorkomen dat de in de bodem aanwezige nutriënten onbenut blijven.
In weerjaren zonder extremen zijn het vooral de kapitaalintensievere gewassen zoals aardappelen en vollegrondsgroenten op zandgrond die worden beregend. Beregening kan op diverse manieren, met een waterkanon, sproeiboom of door middel van druppelslangen. Het gebruikte water is in de Zandregio meestal grondwater. Leidingwater of hemelwater dat in bassins is opgeslagen heeft een beperkt aandeel in het totale gebruik.
|