| Omzet - Land- en tuinbouw |
Omzet multifunctionele landbouw boven de 1 miljard euro
|
26-4-2022
|
De omzet in de multifunctionele landbouw in Nederland is ondanks de coronapandemie tussen 2018 en 2020 gestegen met 15% tot circa 1.015 mln. euro. Er zijn grote verschillen in omzet tussen de zes onderscheiden multifunctionele activiteiten. Boerderijverkoop is in 2020 met 370 mln. euro de grootste activiteit, gevolgd door zorglandbouw (315 mln. euro) en recreatie (138 mln. euro). Daarna volgen agrarische kinderopvang (115 mln. euro) en agrarisch natuurbeheer (78 mln. euro). Boerderijeducatie levert verreweg de kleinste bijdrage en was als gevolg van corona beperkt tot 0,1 mln. euro. Ook de omzet uit recreatie daalde fors als gevolg van corona. Dit blijkt uit recent onderzoek van Wageningen University & Research in de reeks Kijk op multifunctionele landbouw in opdracht van het ministerie van LNV.
|
Boerderijverkoop
Door de Covid-19-pandemie zien we een toegenomen vraag naar producten rechtstreeks van de boerderij en daardoor een omzetstijging in boerderijverkoop naar 370 mln. euro in 2020. Dit is een toename van 100 mln. euro ten opzichte van 2018. De grootste omzetstijging doet zich voor bij de boerderijwinkels. Doordat in alle afzetkanalen het aantal bedrijven behoorlijk is gestegen en de omzet per bedrijf is gestegen of minimaal gelijk gebleven, is de omzet van alle afzetkanalen samen fors gestegen.
Zorglandbouw
De omzet in de zorglandbouw is tussen 2018 en 2020 met 65 mln. euro gestegen naar 315 mln. euro. Dit komt voort uit een lichte toename van het aantal zorgboerderijen, verdere professionalisering door groei binnen bestaande activiteiten (meer cliënten, hogere bezettingsgraad) en het aanbieden van zwaardere vormen van ondersteuning voor volwassenen en woonzorg. De gemiddelde omzet per zorgboerderijf wordt geschat tussen de 240 en 245 duizend euro. De spreiding in omzet tussen bedrijven is nog steeds groot; dit komt door de diversiteit tussen zorgbedrijven in omvang (aantallen cliënten), type zorg, maar ook door ondernemerskwaliteiten.
Recreatie
In 2020 werd de sector zwaar geraakt door de Covid-19-pandemie. In het voorjaar was er een lockdown en werden hele regio&39;s gesloten voor recreatie. De totale omzet van recreatie op de boerderij wordt voor 2020 ingeschat op 138 mln. euro en dat is ruim 35% lager dan in 2018. Groepsaccommodaties hebben een heel slecht jaar gehad; de bezettingsgraad jaarrond daalde van 35% naar 10% en de omzet daalde van 54 mln. euro in 2018 naar 8 mln. in 2020. Ook de zakelijke markt werd zwaar geraakt. Veel vergaderingen gingen online en daardoor werd er veel minder vergaderd op de boerderij en liep de omzet met twee derde terug van 19 mln. euro naar 6 mln. euro. Boerderijcampings hebben als enige onderscheiden recreatievorm de omzet weten te stabiliseren. Indien er geen corona was uitgebroken en het aantal seizoensdagen en de bezettingsgraad gelijk waren gebleven aan 2018, dan had de omzet van recreatie op de boerderij naar schatting 233 miljoen euro bedragen.
Agrarische kinderopvang
De omzet in de agrarische kinderopvang is de afgelopen twee jaar flink gestegen: van 78 mln. euro in 2018 naar 115 mln. euro in 2020. Deze omzetstijging komt grotendeels bij de tak kinderopvang vandaan. Een groei van het aantal kindplaatsen, meer bedrijven, een iets hogere bezettingsgraad en hogere tarieven van de kinderopvang zorgen voor een fors hogere omzet. De gemiddelde omzet per bedrijf verschilt in 2020 enorm: van 1 mln. euro op bedrijven met kinderopvang, buitenschoolse opvang, peuteropvang en vakantieopvang, tot ongeveer 23.000 euro in de gastouderopvang.
Agrarisch natuurbeheer
De totale omzet van het agrarisch natuurbeheer is tussen 2018 en 2020 per saldo met 12 mln. euro gestegen tot 78 mln. euro. Deze toename is het gevolg van meer beschikbaar budget voor Agrarisch Natuur en Landschapsbeheer (ANLb). Sinds 2016 loopt de aanvraag voor subsidie voor ANLb via een 40-tal regionale collectieven. De provincie met het hoogste bedrag aan uitbetalingen voor agrarisch natuurbeheer is Friesland (14,4 mln. euro), gevolgd door Gelderland met 10,5 mln. euro.
Boerderijeducatie
Ook boerderijeducatie werd qua omzet zwaar geraakt door de Covid-19-pandemie. Vanaf half maart ging Nederland in een lockdown en sloten de scholen tot aan de meivakantie. Het voorjaar is normaal gesproken goed voor meer dan 75% van de schoolbezoeken aan boerderijen en daarmee dus ook de voor omzet. De omzet is in 2020 gedaald tot naar schatting 100.000 euro. Door de groei in het aantal bedrijven en de lichte toename van de vergoeding wordt het potentieel van boerderijeducatie zonder corona ingeschat op circa 900.000 euro.
|