Inkomen uit bedrijf - Varkenshouderij
|
Inkomens varkensbedrijven fors gestegen door hogere opbrengsten en dalende kosten
|
| 18-12-2023 |
In 2023 is het gemiddelde inkomen uit bedrijf gestegen naar circa 370.000 euro per onbetaalde aje door hogere opbrengsten en dalende kosten. Vooral de prijzen van biggen zijn in 2023 flink gestegen ten opzichte van 2022. Gemiddeld zijn de biggen 60% en de vleesvarkens 20% duurder dan in 2022. De opbrengsten zijn voornamelijk gestegen door verkoop van dieren en in beperkte mate door aanwas doordat de dieren op de eindbalans meer waard zijn dan op de beginbalans. Daarnaast zijn de kosten voor voer en energie fors gedaald. Het geraamde inkomen uit bedrijf in 2023 van gemiddeld bijna 370.000 euro per onbetaalde aje is fors hoger dan in voorgaand jaar en ligt duidelijk hoger dan het gemiddelde van de afgelopen 5 jaar (2018-2022) van 89.000 euro.
|
Voor de varkenshouderij was 2023 een zeer goed jaar door de daling van kosten en de stijging van de opbrengsten. Door krimp in de Europese varkenshouderij ontstond een kleiner aanbod in dieren. Dit was vooral op te merken aan een krapper aanbod van biggen. Dit resulteerde in een uitzonderlijk hoge biggenprijs waar vooral de zeugenhouderij van profiteerde. De kosten voor voer daalden dit jaar, de prijzen piekten vorig jaar, waarna een prijsdaling volgde. Ook de kosten voor energie daalden met circa 48%.
Het gemiddelde inkomen uit bedrijf in 2023 wordt circa 245.000 euro hoger geraamd op circa 370.000 euro per onbetaalde aje. Dat is veroorzaakt doordat de opbrengsten stegen met circa 15% en de kosten daalden met circa 5%. Er zijn grote verschillen tussen de vleesvarkenshouderij en de zeugenhouderij.
Fors lagere kosten door goedkoper voer en energie
De totale bedrijfskosten zijn sterk afgenomen in 2023, vooral door de lager kosten van voer en energie. Het gemiddelde prijspeil is over de hele linie gedaald, met uitzondering van mestafzet en vreemd vermogen. De sterke prijsstijging van voer in 2022 had te maken met de oorlog in Oekraïne en de onzekerheid over graanexport; herstel kon plaatsvinden nadat de markt meer in balans kwam. Ook de prijzen van energie zijn flink gedaald. De kosten van mestafzet zijn gemiddeld 38% gestegen, waardoor de mestkosten op het gemiddelde bedrijf zijn gestegen van 64.000 euro naar 88.000 euro.
Stijging van inkomens vooral op zeugenbedrijven
Het gemiddelde inkomen van varkensbedrijven is in 2023 fors gestegen. Vooral de inkomens van zeugenbedrijven zijn sterk gestegen door de hogere opbrengsten van afgezette biggen en de dalende kosten van voer en energie. In de afgelopen decennia waren er grote fluctuaties van de inkomens. Jaren met erg lage inkomens zijn afgewisseld met hoge inkomens. In gunstige jaren is de liquiditeitspositie en solvabiliteit sterk verbeterd, maar in de slechtere jaren werd flink ingeteerd op het eigen vermogen. Gevolg was dat veel bedrijven hun productie hebben beëindigd door slechte bedrijfsresultaten, gebrek aan opvolgers of deelname aan een opkoopregeling. De grote schommelingen van de inkomens hangen samen met zowel de verhouding in vraag en aanbod, dat dit jaar wordt gekenmerkt door een algemene krimp in de Europese varkenshouderij, als met andere factoren zoals voerprijsschommelingen en mestafzetkosten. De varkenscyclus met pieken en dalen is nog steeds van toepassing, maar die cyclus wordt soms flink verstoord door uitbraken van ziekten en grenssluitingen, zoals in recente jaren ook is gebleken. Dit jaar wordt gekenmerkt door de algemene krimp in de Europese varkenshouderij.
Binnen de totale groep varkensbedrijven zijn grote inkomensverschillen te zien. De biggenprijs speelt in de varkenssector een belangrijke rol bij de verdeling van winst en verlies tussen zeugen- en vleesvarkensbedrijven. De biggenprijs wordt beïnvloed door de verwachte opbrengstwaarde voor de slachtvarkens, zodat prijsschommelingen van slachtvarkens deels worden afgewenteld op de biggenprijs. Daardoor fluctueert het inkomen van zeugenhouders over de jaren sterker dan dat van vleesvarkenshouders.
In 2023 zien de zeugenbedrijven en de gesloten varkensbedrijven hun inkomen fors stijgen. Dat is te danken aan de flink hogere opbrengsten van biggen en de gedaalde kosten van met name voer en energie. Gesloten bedrijven verkopen in de regel nog een deel van hun biggen, waardoor ze het voordeel hebben gehad van de gestegen biggenprijs.
De inkomens van zeugenbedrijven stijgen met 500.000 euro naar gemiddeld 558.000 euro per onbetaalde aje in 2023, vooral doordat de opbrengsten sterk zijn gestegen; daarnaast dalen de kosten licht. De biggenprijzen zijn 60% hoger dan vorig jaar en de aanwas nam beperkt toe.De inkomensstijging op vleesvarkens is minder groot dan op de zeugenbedrijven, met een stijging van 27.000 euro per onbetaalde aje vergeleken met voorgaand jaar. Het inkomen wordt geraamd op gemiddeld 186.000 positief. De inkomensstijging op de gesloten varkensbedrijven is minder groot dan op de zeugenbedrijven, met een stijging van 290.000 euro per onbetaalde aje. Het inkomen wordt geraamd op gemiddeld 440.000 positief per oaje.
|