| Jaarprijzen per sector - Melkveehouderij |
Hogere melkprijs en hogere voerprijzen in de melkveehouderij
|
19-12-2022
|
De melkprijs voor gangbare en biologische melk is in 2022 respectievelijk met 47% en 19% gestegen ten opzichte van 2021. De verwachting is dat de krachtvoerprijs 27% zal toenemen.
|
Zuivelnoteringen
De zuivelnoteringen over 2022 ontwikkelden zich in eerste instantie positief. De piek werd bereikt rond de tweede week van april. De meeste noteringen stegen tot medio april circa 20% in prijs. Daarna zette een daling in tot medio augustus. Daarna stegen ze weer tot medio september om daarna onderuit te gaan (8% voor volle melkpoeder en 17% voor boter en magere melkpoeder). Per saldo zijn de noteringen ten opzichte van begin 2022 niet zo veel veranderd behalve voor magere melkpoeder, die half november 2022 met zo’n 15% achterblijft. Gemiddeld liggen de zuivelnoteringen in 2022 wel fors hoger dan in 2021: 40% voor magere melkpoeder en bijna 60% voor boter. Dit komt omdat de prijzen in 2021 sterk zijn gestegen en dat in 2022 ook nog even deden. Dat ze in 2022 uiteindelijk weer op het beginniveau van 2022 uitkwamen, voorkwam niet dat ze toch gemiddeld op een veel hoger niveau lagen. Omdat ongeveer de helft van de Nederlandse melk tot kaas wordt verwerkt, is de prijsontwikkeling hiervan belangrijk. De EU-kaasprijs steeg in 2022 met ongeveer 45% ten opzichte van 2021.
De volatiliteit in de zuivelmarkt is wederom groot. Dit wordt goed weerspiegeld in de Global Dairy Trade prijsindex. Deze vertoont een parallel met de zuivelnoteringen en nam in het eerste kwartaal toe, daalde tot half augustus, steeg in september even om daarna weer te dalen. Medio november nam deze weer iets toe. Gemiddeld is de index in 2022 met 7% gestegen in vergelijking met 2021. De beschikbare Italiaanse en Nederlandse spotprijzen stegen vrijwel het gehele jaar door. Beide spotprijzen liggen in 2022 circa 37% hoger dan in 2021. Daarbij moet wel worden opgemerkt dat deze spotprijzen maar op een klein deel van de melk betrekking hebben.
Handel in zuivelproducten
In Nederland wordt de meeste melk tot kaas verwerkt (in 2021 was dit 57%). Over de eerste 6 maanden van 2022 nam de wereldhandel in boter en boterolie (+4%) en kaas (+1,3%) toe. De export van boter(olie) vanuit de EU nam, evenals vanuit het VK, met 5% toe en vanuit de VS met maar liefst 42%. Bij kaas waren de grootste toenames te zien bij de VS (+17%) en VK (+25%). Voor de volle en magere melkpoeders nam de export met 17,5 en bijna 9% af. Omdat Nieuw-Zeeland een groot aandeel heeft in de wereldhandel, dragen de veranderingen in de exportstromen substantieel bij aan het volume van de wereldhandel en hebben daardoor een sterke invloed op de prijs. Over de eerste 6 maanden van 2022 nam de bijdrage van Nieuw-Zeeland aan de wereldhandel voor niet-magere melkpoeder af met 24%. Voor de EU was deze afname 16%.
Prijzen
De overall gedaalde melkproductie op de wereldmarkt bij een sterk gestegen vraag naar zuivel heeft geresulteerd in flink hogere prijzen. De gemiddelde melkprijs voor 2022 zal met ruim 47% toenemen en naar verwachting uitkomen op bijna 58,5 euro per 100 kilogram inclusief nabetaling en toeslagen. Door de sterk gestegen grondstofprijzen is het krachtvoer fors in prijs gestegen (+27%). Deze stijging wordt met name veroorzaakt door de oorlog in Oekraïne en de onrust op de internationale markten omdat dit land een groot aandeel heeft in de wereldhandel van graan en mais. De prijzen voor nuchtere stierkalveren zijn in 2022 verder gestegen (+28%) na een prijsdaling in 2019 en 2020. De prijs van de slachtkoeien is in 2022 zelfs met bijna de helft gestegen na een stijging met een kwart in 2021. Andere prijzen die in 2022 fors zijn gestegen zijn: elektriciteit en gas meer dan verdubbeld; kunstmest 230% en brandstof ruim 40%.
Biologische melkprijs versus gangbaar
De prijs voor biologische melk in 2022 is geraamd op ruim 62 euro per 100 kilogram melk, inclusief nabetaling: dit is 10 euro hoger dan in 2021 (+19%). Sinds 2013 is de biologische melkprijs losgekoppeld van de gangbare melkprijs. Beide prijzen bewegen sindsdien onafhankelijk van elkaar. Vooral in 2016 was het verschil groot: gemiddeld 20 eurocent per kilogram melk; dit kwam vooral door de lage gangbare melkprijs terwijl het verschil in 2013 8 eurocent per kg was mede door de hoge gangbare prijs. In 2022 wordt een plus op de biologische melkprijs ten opzichte van de gangbare melkprijs van bijna 4 eurocent per kilogram melk geraamd. De gangbare melkprijs (+47%) liet een fors hogere stijging zien in 2022 dan de biologische (+19%).
Voor biologische melk wordt de gemiddelde
melkprijs voor 2018 geraamd op 49,50 euro per 100 kilogram inclusief
nabetaling, ruim 2% lager dan in 2017. Sinds 2013 is de biologische melkprijs
losgekoppeld van de gangbare melkprijs. Beide prijzen bewegen sindsdien
onafhankelijk van elkaar. Vooral in 2016 was het verschil groot: gemiddeld 20 eurocent
per kilogram melk. In 2018 zal dit naar verwachting afgenomen zijn tot
gemiddeld 11,5 eurocent per kilogram melk.
|