| Productieomstandigheden - Pot- en perkplantenteelt |
Onzekere marktstemming en hogere kosten
|
19-12-2022
|
Het teeltjaar 2022 stond in het teken van de unieke situatie van de hoge energieprijzen. Hierdoor voerden telers besparingen door, werd er in sommige gevallen geëxtensiveerd en werden de bedrijfsmiddelen geoptimaliseerd aan de nieuwe omstandigheden. Dit betekende een uitdaging voor de bedrijfsvoering rekening houdend met belangrijke aflevermomenten in het jaar.
|
Het jaar begon relatief warm en in januari en februari ook vrij donker ten opzichte van 2021. In maart kwam er veel licht en dit zorgde voor een zeer goede start van het teeltseizoen. Het gehele jaar bleef de globale straling overigens boven die van 2021 uitkomen. Met uitzondering van juni en september was de temperatuur ook hoger. Het aantal graaddagen lag 14% lager dan in 2021.Deze omstandigheden hielpen telers zich aan te passen aan een nieuw teeltregime. In 2022 moesten veel telers het wiel opnieuw uitvinden. Sommige telers brachten extra schermen in de kas aan, teelden minder intensief, of voerden verdere isolatiemaatregelen door. Andere telers investeerden in energiezuinigere ledverlichting en schakelden daarmee (soms deels) over vanuit de SON-T-lampen. ‘Het Nieuwe Telen’ en ‘weerbaarder telen’ zijn de moderne termen die worden gebezigd. Soms gingen deze verandering sneller dan gepland. Tot voor kort was de inzet van telers vooral gericht op de maximale productie per m2. Nu ligt de focus steeds meer op een zo optimaal mogelijke productie bij zo laag mogelijke input en/of zojuist mogelijk getimed inzet van kWH en m3 gas, aardwarmte of zonnepanelen, indien beschikbaar. Deze aanpassingen vragen tijd en moeite en dat ging soms ook wat ten koste van de kwaliteit. Maar dit geldt natuurlijk alleen als het bedrijf deze opties ter beschikking had. Had men alleen ketelgas met een flexibel contract, dan was de noodzaak de kassen (tijdelijk) leeg te laten soms het enige redmiddel.
Tot de start van de Oekraïne-oorlog op 23 februari 2022 draaiden de potplantenbedrijven nog redelijk goed, vooral door een goede prijsvorming. De rest van het jaar bleven de prijzen en volumes achter ten opzichte van 2021. De positieve impact van de coronacrisis op de vraag naar potplanten is in 2022 weggeëbd, doordat mensen minder thuiswerkten. De druk op de vraag wordt versterkt door de hoge inflatie. De verwachting is dat de energieprijzen lange tijd relatief hoog blijven. Dit heeft enkele potplantenbedrijven die een hoge energievraag hebben, al doen besluiten om hun productie tijdelijk en soms zelfs permanent te staken, bijvoorbeeld sommige potorchidee-kwekers. De perkgoedsector heeft het relatief zwaar gehad door de impact van de Oekraïne-oorlog: zowel de prijzen als verkochte volumes bleven achter ten opzichte van vorig jaar. De energiekosten zijn voor sommige bedrijven zeker een uitdaging.
|