| Structuur volgens het Informatienet - Varkenshouderij |
Neerwaartse trend van het aantal varkensbedrijven zet door
|
18-12-2024
|
De Nederlandse varkenshouderij heeft in 2024 een duidelijke trend van krimp en schaalvergroting laten zien. Het aantal varkens is sinds 2000 met bijna 20% gedaald tot 10,6 miljoen, waarbij de jaarlijkse afname sinds 2020 is versneld door overheidsregelingen voor bedrijfsbeëindiging. Het aantal bedrijven is sinds 2000 met meer dan 80% afgenomen tot 3.074 maar de gemiddelde bedrijfsomvang blijft toenemen (CBS, 2024).
Niet alleen in Nederland maar ook in andere Europese landen nam de varkensvleesproductie en het aantal bedrijven af. De mate waarin en de redenen verschillen per land. In het kielzog van dure voergrondstoffen in de jaren 2022 en 2023 zijn veel bedrijven gestopt met varkenshouden, het aantal bedrijven dat stopte is in sommige landen nog extra versterkt door aangescherpte eisen voor dierenwelzijn. Daar kwam bij dat de export vanuit de EU naar derde landen, zoals China, recent gedaald is. De omvang van de productie is nu in veel landen vrij stabiel.
|
Tussen 2010 en 2020 daalde het aantal varkens in Nederland met 2,5%. Deze afname is sinds 2020 versneld, waarbij het aantal varkens tussen 2020 en 2024 met circa 12% is gedaald. Deze krimp is onder andere het gevolg van opkoopregelingen. De daling was het grootst bij zeugen (-35%) en vleesvarkens (-26%). In 2024 is het aantal varkens gedaald tot 10,6 miljoen, wat een sterkere afname weerspiegelt dan voorheen.
Dit jaar nemen ook een aantal varkenshouders deel aan de subsidieregelingen voor bedrijfsbeëindiging, de Landelijke eëindigingsregeling veehouderijlocaties (LBV) en de Landelijke beeëindigingsregeling veehouderijlocaties Plus (LBV+). Per begin december 2024 zijn er 562 aanvragen van varkenshouders ingediend (RVO, 2024). De verwachting is dat tussen de 400 en 500 bedrijven mee zullen doen. Circa 2.500 tot 3.000 bedrijven met varkens zullen overblijven.
De gemiddelde bedrijfsomvang van de gespecialiseerde varkensbedrijven nam ten opzichte van 2023 licht toe van bijna 1,3 miljoen euro SO in 2023 (360 zeugen en 2.227 vleesvarkens) naar 1,33 miljoen euro SO in 2024 (441 zeugen en 2231 vleesvarkens). Het aantal onbetaalde aje per bedrijf is weinig veranderd.
Tussen de bedrijfstypen zijn grote verschillen in bedrijfsomvang. De vleesvarkensbedrijven zijn duidelijk kleiner dan gemiddeld, met daarbij ook minder inzet van onbetaalde krachten en weinig (20%) betaald personeel.
Bedrijven en bedrijfsopzet van gespecialiseerde varkensbedrijven, per bedrijfstype, 2023 en 2024 |
| 2023 | | | | | | Aantal bedrijven | 2.010 | 520 | 1.030 | 460 | | Standaardopbrengst (x 1.000 euro) | 1.340 | 1.469 | 1.002 | 1.954 | | Aantal onbetaalde aje | 1,36 | 1,66 | 1,08 | 1,66 | | Aantal vleesvarkens | 2.240 | 390 | 2.720 | 3.230 | | Aantal zeugen | 370 | 870 | 40 | 550 | | 2024 | | | | | | Aantal bedrijven | 1.960 | 510 | 1.020 | 440 | | Standaardopbrengst (x 1.000 euro) | 1.334 | 1.488 | 1.022 | 1.882 | | Aantal onbetaalde aje | 1,36 | 1,66 | 1,08 | 1,66 | | Aantal vleesvarkens | 2.230 | 410 | 2.770 | 3.110 | | Aantal zeugen | 440 | 1.040 | 50 | 670 |
|