| Stikstofbedrijfsoverschot per ha - Akkerbouw |
Stikstofbedrijfsoverschot vergelijkbaar met vijfjarig gemiddelde
|
4-9-2023
|
Op de akkerbouwbedrijven waarop het Landelijk Meetnet effecten Mestbeleid (LMM) is gericht, is voor 2021 een gemiddeld bedrijfsoverschot berekend van 116 kg stikstof per ha. Vergeleken met het gemiddelde over de vijf voorgaande jaren (2016-2020) vielen de gemiddelde overschotten in de Lössregio in 2021 wel lager uit (-13%). In de Kleiregio ligt het gemiddelde in 2021 vrijwel op het gemiddelde van de vijf voorgaande jaren (-1%). In de Zandregio ligt het stikstofbedrijfsoverschot in 2021 juist zo’n 10% boven het gemiddelde van de periode 2016-2020.
|
In de Zandregio komt de gemiddelde stikstofafvoer in 2021 uit op 117 kg per ha; dit is circa 3 kg per ha minder dan de gemiddelde afvoer in de periode 2016-2020. De aanvoer per ha voor akkerbouwbedrijven in de Zandregio in 2021 was 210 kg stikstof. Het gemiddelde bedrijfsoverschot voor akkerbouwbedrijven in de Zandregio bedraagt 93 kg stikstof in 2021. In de Zandregio realiseerde 25% van de akkerbouwers in 2021 een stikstofbedrijfsoverschot kleiner dan 66 kg per ha terwijl 75% van de akkerbouwbedrijven op een stikstofbedrijfsoverschot boven de 128 kg per ha uitkwam.
Meer aanvoer van stikstof
Gemiddeld ligt de hoeveelheid stikstof die per ha in 2021 is aangevoerd (231 kg), 2 kg boven het gemiddelde in de vijf voorgaande jaren, en circa 10 kg boven aanvoer in het voorgaande jaar. Tussen de grondsoortregio’s is wel een verschil zichtbaar. In de Löss- en Kleiregio is de gemiddelde aanvoer in 2021 in beide gevallen 3% lager dan de gemiddelde aanvoer in de periode 2016-2020. Op de akkerbouwbedrijven in de Zandregio is in 2021 3% meer stikstof per ha aangevoerd in vergelijking met de periode 2016-2020. In de Kleiregio is het aandeel van dierlijke mest in de stikstofaanvoer in de periode 2015-2019 gestegen. De aanvoer via dierlijke mest steeg, gemiddeld per ha, van 93 kg stikstof in 2015 naar 117 kg stikstof in 2019. In 2021 is de stikstofaanvoer via dierlijke mest, voor het tweede jaar op een rij, afgenomen tot 100 kg stikstof per ha. De aanvoer van stikstof via kunstmest is in 2021 toegenomen (+13 kg stikstof per ha) in de Kleiregio ten opzichte van het voorgaande jaar.
In de Kleiregio was de aanvoer in 2021 met gemiddeld 241 kg stikstof per ha het hoogste. De gemiddelde aanvoer op de akkerbouwbedrijven in de Zand- en Lössregio lag lager met respectievelijk 210 en 198 kg stikstof per ha. In de Zandregio is de aanvoer via kunstmest in de periode 2015-2021 met circa 19 kg per ha afgenomen (van 87 naar 69 kg per ha). De aanvoer via organische meststoffen (dierlijk en niet-dierlijk) in de Zandregio steeg met 13 kg/ha in de periode 2015-2021 en is van alle regio’s het hoogst (in 2021 gemiddeld 139 kg per ha).
Ontwikkelingen in de stikstofafvoer
Op akkerbouwbedrijven wordt de afvoer van nutriënten hoofdzakelijk bepaald door fluctuaties in gewasopbrengsten en veranderingen in het bouwplan. Het jaar 2014 was een jaar met zeer goede oogsten ofwel hoge afvoeren en in alle grondsoortregio’s lage stikstofoverschotten. De benutting van stikstof, die de afvoer van het bedrijf als percentage van de aanvoer op het bedrijf in een bepaald jaar weergeeft, was in 2014 relatief hoog. In 2020 zijn in de Lössregio en Kleiregio vanwege de droogte, net als in 2018, tegenvallende gewasopbrengsten te zien. In 2021 is weinig herstel zichtbaar.
|