| Actuele voedselprijzen - Pluimveevlees |
Prijzen in de hele keten gestegen
|
15-7-2024
|
In de maanden april en mei is de consumentenprijsindex van pluimveevlees met 2% gestegen tot 122 punten. De prijzen af slachterij op de binnenlandse markt zijn in deze maanden ook 2% omhooggegaan, van 140 punten naar 142 punten. De index van prijzen af boerderij, die geldt voor reguliere, snelgroeiende vleeskuikens, is ook met 2% gestegen van 141 punten naar 143 punten (index 2020=100).
|
Prijsontwikkeling
In mei 2024 staat de consumentenprijsindex (CPI) van pluimveevlees op 122 punten (2020=100); in maart was het 120 punten. Het is een stijging van 2%, die vooral plaatsvond in april. In de vorige periode van twee maanden daalden de prijzen met 2%. De prijzen zijn sinds de stijging in 2022 op het hoge niveau blijven hangen.
De prijzen in de aanvoerketen zijn ook gestegen. De prijsindex van de producten af slachterij binnenland (PPI) is gestegen van 140 naar 142 punten. De producentenprijs buitenland (niet in de figuur) is ook gestegen, van 136 naar 139 punten (ook een stijging van 2%). De index van de af-boerderijprijzen is in deze maanden van dit jaar iets gestegen van 141 punten naar 143. Deze ontwikkeling past in het normale seizoenspatroon, waarin de boerderij- en slachterijprijzen meestal wat toenemen in de eerste helft van het jaar. Daarbij beïnvloeden de prijzen af boerderij en de producentenprijs elkaar.
In mei 2024 lagen de opbrengstprijzen voor de vleeskuikenhouders 8% lager dan in januari 2023. De situatie op de veevoermarkt was begin dit jaar redelijk stabiel. De voerprijs is van maart tot mei met 2% gedaald. De voerkosten maken 60 tot 70% uit van de totale kosten en zijn dus zeer bepalend voor de bedrijfsresultaten. De opbrengstprijzen zijn nog altijd ruim hoger dan in de jaren voor 2022 en zijn voor de meeste bedrijven (ruim) kostendekkend, waardoor goede inkomens kunnen worden behaald.
Veel Nederlanders aten vorig jaar minder vlees, maar kip blijft een gewild product en heeft bovendien een lagere footprint dan rundvlees. In de Nederlandse supermarkten is vrijwel alleen nog scharrelkip verkrijgbaar, met het Beter Leven keurmerk. De scharrelkuikens komen van vleeskuikenbedrijven, die samen ongeveer 40 tot 45% van de Nederlandse productie in 2023 voor hun rekening nemen. Door de omschakeling naar scharrel bij een groot aantal bedrijven is de productie van vleeskuikens in Nederland in de afgelopen jaren substantieel gedaald.
De af-boerderijprijzen hebben overigens betrekking op de snelgroeiende vleeskuikens die worden gehouden voor de foodservicemarkt en voor de export, vooral naar Duitsland en het Verenigd Koninkrijk. Het vlees van de langzamer groeiende kuikens, voornamelijk Beter Leven 1 ster (scharrel)vleeskuikens, wordt verkocht in de Nederlandse supermarkten; van de boerderijprijzen van die kuikens is geen prijsindex beschikbaar. De weergegeven indexen van de consumentenprijs en de prijs af boerderij zijn dus niet direct met elkaar te vergelijken.
Keten
De pluimveevlees keten is sterk geïntegreerd, waarbij de slachterijen regelen dat de productie van de verschillende schakels op elkaar wordt afgestemd. Slachterijen en verwerkers leveren aan de retailers en vleeskuikenbedrijven leveren kuikens aan de slachterijen. Vermeerderaars (producenten van broedeieren), kuikenbroederijen en mengvoerleveranciers zijn belangrijke toeleveranciers voor vleeskuikenbedrijven.
Vleeskuikenbedrijven
Er zijn ongeveer 600 bedrijven die vleeskuikens houden. Zes- tot achtmaal per jaar leveren zij vleeskuikens met een gewicht van 2 à 2,5 kg aan de slachterij. Binnen de groep vleeskuikenhouders houdt een deel langzamer groeiende vleeskuikens (ongeveer 45% van de productie), waarvan het vlees als scharrelkip (Beter Leven Keurmerk 1 ster) in de Nederlandse supermarkten verkocht wordt.
Industrie
Er zijn ongeveer tien middelgrote en grote pluimveeslachterijen in Nederland. De verdere verwerking wordt vaak gedaan op een andere locatie dan de slachterij, door een bedrijf dat de geslachte kuikens verwerkt tot consumentenproducten (kipfilets, drumsticks, dijen, vleugels). De grootste spelers binnen Nederland slachten en verwerken zelf; qua volume hebben deze bedrijven ruim meer dan de helft van de markt in handen. De slachterijen en verwerkers leveren het pluimveevlees verpakt ‘op schaal’ aan de retailers.
Afzet
Meer dan de helft van de Nederlandse productie wordt geëxporteerd, vooral naar het Verenigd Koninkrijk en Duitsland. Ook wordt pluimveevlees geïmporteerd, met name voor gebruik in de foodservice en de verwerkende industrie. De hoofdmoot (90 tot 95%) van de binnenlandse afzet van pluimveevleesproducten wordt verkocht in supermarkten, met verse kipfilet als belangrijkste product.
Prijsvorming
De consumentenprijs van kip kent weinig seizoensinvloeden. Meestal daalt de prijs in januari om tegen de zomer weer te stijgen. Vleesverwerkers maken met de inkopers van de supermarkten afspraken over de kwaliteit en prijs van de producten. Er worden 1- tot 2-jaarscontracten afgesloten na tendering. Soms worden afspraken gemaakt op basis van de inkoopprijs bij de pluimveehouders. Een belangrijk deel wordt geëxporteerd. De prijzen op de buitenlandse markten hebben invloed op de prijs in Nederland, bij de vleesverwerkers, maar ook af boerderij. Prijzen af boerderij worden bepaald door de slachterijen en zijn afhankelijk van het moment van leveren. Bijna alle vleeskuikenhouders hebben een jaarcontract voor het leveren van de vleeskuikens aan een slachterij. In het contract staan afspraken over de leveringen en de kwaliteit van de kuikens, maar niet over de prijs.
Prijsindices
Een aanzienlijk deel van de Nederlandse vleeskuikenhouders (met circa 55% van de productie) houdt gangbare snelgroeiende kuikens. Het vlees van deze kuikens wordt afgezet in de foodservice (vooral quickservice-restaurants) of geëxporteerd. De prijs af boerderij (API) is gebaseerd op de marktprijs van de gangbare snelgroeiende kuikens. De consumentenprijs is echter gebaseerd op de prijzen in de Nederlandse supermarkten en heeft dus betrekking op de langzamer groeiende vleeskuikens. In een normale situatie is er een wisselwerking tussen de prijs af boerderij van de snelgroeiende en langzaam groeiende vleeskuikens.
|