| Actuele voedselprijzen - Eieren |
Daling in eierprijs af boerderij volgens seizoenspatroon, voor de consument gelijke prijzen
|
15-7-2024
|
De consumentenprijsindex van eieren vrijwel gelijk gebleven in de periode april-mei. De index staat nog steeds op 134 punten (2020=100). De prijzen bij de eierhandel zijn in diezelfde maanden met 3% gedaald; de index stond in mei op 160. De opbrengstprijzen voor de pluimveehouders zijn flink gedaald met 12% naar 171. De prijzen zijn nog altijd hoog in vergelijking met de jaren voor 2022.
|
Prijsontwikkeling
De consumentenprijsindex (CPI) is in de maanden april en mei op 134 punten (2020=100) blijven staan. De prijzen in de winkel volgen een eigen patroon waarin ze niet meebewegen met de prijzen in de groothandel.
De index voor de prijzen af pakstation (PPI, producentenprijs binnenland) is in diezelfde maanden juist 3% gedaald, van 165 punten naar 160 punten. De prijsindex voor de afzet naar het buitenland (niet in de figuur) verloopt in de regel grilliger, maar is nagenoeg gelijk gebleven in deze maanden.
De prijsindex af boerderij lag in mei 2024 op 171 punten, een daling van 12% ten opzichte van maart. De ontwikkeling van de af boerderijprijzen past in het normale seizoenspatroon: in de eerste maanden van het jaar richting het voorjaar en Pasen stijgen de prijzen en richting de zomer dalen ze weer. Eind 2023 piekte de eierprijs af boerderij vanwege vogelgriep in Nederland. Daardoor lagen de prijzen voor de boer in mei vorig jaar een stuk hoger (26%). Toch liggen de prijzen nog op een hoog niveau, omdat de vraag naar eieren goed blijft en vooral door de wereldwijd aanhoudende vogelgriep het aanbod krap is. De voerprijzen daalden deze maanden met bijna 2%. De opbrengstprijzen blijven voor de meeste bedrijven kostendekkend.
De prijsindex af boerderij heeft betrekking op reguliere scharreleieren die naar de foodservice gaan of worden geëxporteerd, terwijl de Nederlandse supermarkten bijna uitsluitend eieren met een keurmerk verkopen. Dat zijn dan vooral het Beter Leven keurmerk met 1 ster (scharrelei, overdekte uitloop), eieren met 2 sterren (vrije-uitloopeieren) of 3 sterren (vooral biologische eieren). Deze eieren worden door de leghennenhouders voornamelijk middels contracten met een vaste prijs verkocht. De weergegeven indexen van de consumentenprijs en de prijs af boerderij zijn dus niet direct met elkaar te vergelijken.
Keten
De tafeleieren in het schap bij de supermarkten zijn direct door de pakstations afgeleverd of door grossiers via de pakstations. Leghennenhouders leveren eieren aan de pakstations, verpakken zelf of leveren aan de eiproductenindustrie. In de eierketen zijn broederijen en opfokkers van jonge hennen belangrijke voorschakels. Mengvoerfabrikanten zijn belangrijke toeleveranciers.
Leghennenbedrijven
In Nederland houden ongeveer 800 bedrijven leghennen, in verschillende houderijsystemen. Het merendeel van de hennen wordt gehouden als scharrelhen. Daarnaast worden ook hennen gehouden in de biologische houderij, overige systemen met vrije uitloop of in kooihuisvesting (‘koloniekooien’).
Handel
De geproduceerde eieren worden op de boerderij verpakt of geleverd aan pakstations. Deze sorteren en verpakken de eieren in consumentenverpakkingen.
Afzet
De Nederlandse pakstations leveren tafeleieren aan supermarkten in Nederland (circa 30% van de productie) en Duitsland (ook circa 30% van de productie). Een deel van de eieren (30 tot 35%) gaat naar de eiproductenindustrie in of buiten Nederland, waar ze worden verwerkt tot vloeibaar of gedroogd eiproduct. Dit eiproduct wordt vervolgens weer gekocht door de levensmiddelenindustrie, waarbij fabrikanten van sauzen en pasta en bakkerijen belangrijke afnemers zijn.
Bijna 90% van de tafeleieren wordt afgezet via de supermarkten. Er is geen noemenswaardige import van eieren voor de afzet via supermarkten.
Prijsvorming
De leghennenhouders maken veelal per legronde afspraken met een pakstation. Naast kwaliteitsaspecten kan er ook een afspraak gemaakt worden over de prijs voor de eieren. Veel leghennenhouders werken met een vrije marktprijs, waarbij voor elke geleverde partij eieren de dan geldende marktprijs betaald wordt. Er is een duidelijk seizoenspatroon in de marktprijzen. ’s Zomers zijn de eierprijzen voor de leghennenhouders in de regel lager dan in de rest van het jaar. Steeds meer leghennenhouders leveren eieren met het Beter Leven keurmerk aan de Nederlandse detailhandel en werken daarbij met vaste contractprijzen. Voor elke ronde leghennen worden prijsafspraken gemaakt. Ook bedrijven met vrije uitloop en biologische hennen werken vooral met vaste prijsafspraken.
Prijsindices
De diverse prijsindices sluiten niet naadloos op elkaar aan. De consumentenprijsindex (CPI) is gebaseerd op de prijzen voor tafeleieren in de supermarkt: dat zijn bijna uitsluitend eieren met een keurmerk. De producentenprijsindex (PPI) is gebaseerd op de binnenlandse opbrengstprijzen van pakstations én die van de eiproductenindustrie. De prijs af boerderij (API) is gebaseerd op reguliere scharreleieren, die naar de foodservice (onder andere horeca, catering) gaan of geëxporteerd worden.
|