| Actuele voedselprijzen - Eieren |
Consumentenprijs stabiel, boerderijprijs iets gestegen
|
23-11-2023
|
De consumentenprijs van eieren is van juli tot september heel licht gedaald en uitgekomen op 192 punten (2015=100).
|
De prijzen bij de eierhandel zijn in de periode juli-september met 1% gestegen naar 165 punten. De opbrengstprijzen voor de pluimveehouders zijn na een flinke daling in mei-juli, in september weer 4% hoger, de prijsindex ging van 161 in juli naar 167 punten in september. De voerprijzen zijn in dezelfde periode opnieuw gedaald.
Prijsontwikkeling
De consumentenprijsindex (CPI) is in de maanden juli tot september heel licht gedaald (0,4%) naar 192 punten (2015=100). In september vorig jaar lag de index nog op 171 punten. Ook in 2023 zijn de eierprijzen in de winkel, nog wel gestegen, maar duidelijk minder dan in de afgelopen jaren.
De index voor de prijzen af pakstation (PPI, producentenprijs binnenland) is in de maanden juli tot september gestegen van 163 naar 165 punten, een stijging van ongeveer 1%. De prijsindex voor de afzet naar het buitenland (niet in figuur) is deze periode ruim 3% gedaald.
Na een flinke daling vanaf maart ligt de prijsindex af boerderij in september 2023 weer op 167 punten, bijna 4% hoger dan in juli. In maart lag de index nog op 248 punten. Intussen blijven ook de voerprijzen verder dalen, van juli tot september daalde de prijs met 1,5 euro per 100 kg. De prijsindex af boerderij heeft betrekking op reguliere scharreleieren die naar de foodservice gaan of worden geëxporteerd, terwijl de Nederlandse supermarkten bijna uitsluitend eieren met een keurmerk verkopen. Het gaat dan om het Beter Leven keurmerk met 1 ster (scharrelei, overdekte uitloop), 2 sterren (vrije-uitloopeieren) of 3 sterren (vooral biologische eieren). Deze eieren worden door de leghennenhouders voornamelijk middels contracten met een vaste prijs verkocht. De weergegeven indexen van de consumentenprijs en de prijs af boerderij zijn dus niet direct met elkaar te vergelijken.
De eierprijzen blijven hoog door een grote vraag en krap aanbod. Overigens begint de productie wel weer toe te nemen, waardoor de markt meer in balans raakt. Eieren blijven een gewild product, omdat het een relatief goed betaalbare eiwitbron is, en ze makkelijk te gebruiken zijn. Na de zomer neemt de vraag naar eieren meestal toe, omdat er weer meer gebakken wordt. Zoals genoemd wordt het veevoer nog altijd goedkoper, vooral als gevolg van de zeer goede oogsten van soja en granen in met name Brazilië en de VS. Ook de energieprijzen liggen lager.
Keten
De tafeleieren in het schap bij de supermarkten zijn direct door de pakstations afgeleverd of door grossiers via de pakstations. Leghennenhouders leveren eieren aan de pakstations, verpakken zelf of leveren aan de eiproductenindustrie. In de eierketen zijn broederijen en opfokkers van jonge hennen belangrijke voorschakels. Mengvoerfabrikanten zijn belangrijke toeleveranciers.
Leghennenbedrijven
In Nederland houden circa 850 bedrijven leghennen, in verschillende houderijsystemen. Het merendeel van de hennen wordt gehouden als scharrelhen. Daarnaast worden ook hennen gehouden in de biologische houderij, overige systemen met vrije uitloop of in kooihuisvesting (‘koloniekooien’).
Handel
De geproduceerde eieren worden op de boerderij verpakt of geleverd aan de 14 middelgrote en grote pakstations. Deze sorteren en verpakken de eieren in consumentenverpakkingen.
Afzet
De Nederlandse pakstations leveren tafeleieren aan supermarkten in Nederland (circa 30% van de productie) en Duitsland (ook circa 30% van de productie). Een deel van de eieren (30 tot 35%) gaat naar de eiproductenindustrie in of buiten Nederland, waar ze worden verwerkt tot vloeibaar of gedroogd eiproduct. Dit eiproduct wordt vervolgens weer gekocht door de levensmiddelenindustrie, waarbij fabrikanten van sauzen en pasta en bakkerijen belangrijke afnemers zijn.
Bijna 90% van de tafeleieren wordt afgezet via de supermarkten. Er is geen noemenswaardige import van eieren voor de afzet via supermarkten.
Prijsvorming
De leghennenhouders maken veelal per legronde afspraken met een pakstation. Naast kwaliteitsaspecten kan er ook een afspraak gemaakt worden over de prijs voor de eieren. Veel leghennenhouders werken met een vrije marktprijs, waarbij voor elke geleverde partij eieren de dan geldende marktprijs betaald wordt. Er is een duidelijk seizoenspatroon in de marktprijzen. ’s Zomers zijn de eierprijzen voor de leghennenhouders in de regel lager dan in de rest van het jaar. Steeds meer leghennenhouders leveren eieren met het Beter Leven keurmerk aan de Nederlandse detailhandel en werken daarbij met vaste contractprijzen. Voor elke ronde leghennen worden prijsafspraken gemaakt. Ook bedrijven met vrije uitloop en biologische hennen werken vooral met vaste prijsafspraken.
Prijsindices
De diverse prijsindices sluiten niet naadloos op elkaar aan. De consumentenprijsindex (CPI) is gebaseerd op de prijzen voor tafeleieren in de supermarkt: dat zijn bijna uitsluitend eieren met een keurmerk. De producentenprijsindex (PPI) is gebaseerd op de binnenlandse opbrengstprijzen van pakstations én die van de eiproductenindustrie. De prijs af boerderij (API) is gebaseerd op reguliere scharreleieren, die naar de foodservice (onder andere horeca, catering) gaan of geëxporteerd worden.
|