Meetmelkproductie op derogatiebedrijven

In 2022 nam de gemiddelde melkproductie per bedrijf verder toe op melkveebedrijven (dus exclusief de overige graslandbedrijven) in het derogatiemeetnet. Sinds 2019 ligt de gemiddelde melkproductie per bedrijf boven de 1 mln. kg meetmelk. De melkproductie per koe laat jarenlang een stijgende trend zien, maar stabiliseerde na 2018. De melkproductie per hectare voedergewas stabiliseerde vanaf 2017 rond de 17.800 kg FPCM.

Stijgende trend bij melkproductie per bedrijf

Op melkveebedrijven in het derogatiemeetnet vertoont de hoeveelheid geproduceerde melk (uitgedrukt in meetmelk/FPCM, fat and protein corrected milk) een stijgende trend over de periode 2006-2022. De melkproductie per bedrijf nam in deze periode toe van gemiddeld ruim 600.000 naar bijna 1,1 mln. kg. In 2022 nam de gemiddelde melkproductie per bedrijf beperkt toe met 3.800 kg ten opzichte van 2021. Ook in 2021 vond een beperkte toename plaats van de gemiddelde melkproductie ten opzichte van het voorgaande jaar van bijna 14.500 kg. In de jaren daarvoor was de gemiddelde groei ten opzichte van het voorgaande jaar groter met respectievelijk 39.300 en 44.700 kg in 2020 en 2019. In 2022 waren de bedrijven in de Zandregio 250 (zandregio waarin de gebruiksnorm dierlijke mest 250 kg N/ha is) het grootst met gemiddelde ruim 1,16 mln. kg melkproductie. Deze omvang week echter niet veel af van de regio Klei met bijna 1,13 mln. kg melkproductie. Bedrijven in de Lössregio waren met 947.000 kg melkproductie het kleinst in 2022. Bij de start van het derogatiemeetnet in 2006 waren de bedrijven in de Lössregio gemiddeld ook al het kleinst met een melkproductie van 526.000 kg.

Geen intensivering meer vanaf 2017

De (meet)melkproductie per hectare voedergewas vertoont een stijgende trend over de periode 2006 tot en met 2016 op melkveebedrijven in het derogatiemeetnet. In 2006 werd gemiddeld 13.800 kg melk per hectare geproduceerd en in 2016 was dit toegenomen tot 17.700 kg/ha. Na 2016 stabiliseerde de melkproductie per hectare op een niveau rond de 17.800 kg/ha. Tussen de regio’s zijn er verschillen. In de regio Zand 230 is de melkproductie per hectare in de gehele periode 2006 tot en met 2022 het hoogst van alle regio’s. In 2017 lag de melkproductie per ha nog op ruim 20.000 kg/ha in de regio Zand 230. In de jaren daarna stabiliseert deze op een niveau van ongeveer 19.500 kg/ha. In de regio’s Klei en Zand 250 stabiliseerde de melkproductie per hectare zich vanaf 2017 rond respectievelijk 17.000 en 16.500 kg. In de Lössregio steeg de melkproductie per hectare nog verder door in 2020, 2021 en 2022 en lag in 2022 op bijna 19.000 kg/ha. Nog niet eerder sinds 2006 was de gemiddelde melkproductie per hectare in de Lössregio zo hoog. In de Veenregio vertoont de melkproductie per hectare voedergewas na 2017 een stijgende trend tot ruim 18.000 kg/ha in 2021, maar deze daalt in 2022 weer naar ruim 17.000 kg/ha.

Melkproductie per koe stabiliseert na 2018

Sinds 2012 neemt de gemiddelde (meet)melkproductie per koe op melkveebedrijven in het derogatiemeetnet jaarlijks toe. Hierbij vallen de forse stijgingen in de jaren 2017 (bijna 350 kg toename) en in mindere mate ook 2018 (ruim 200 kg toename) op. Dit kan verklaard worden door het fosfaatreductieplan in 2017 en de introductie van fosfaatrechten in 2018 waardoor veel melkveehouders werden gedwongen om extra koeien af te voeren. Doordat melkveehouders de minst presterende dieren afvoerden, is de gemiddelde melkproductie per koe toen extra gestegen. Na 2018 stabiliseerde de melkproductie per koe rond de 9.500 kg. De hoogste melkproductie werd in 2022 gerealiseerd in de regio Zand 230 met ruim 9.800 kg per koe, gevolgd door de regio Löss met afgerond 9.500 kg, Veen met 9.400 kg en de Zandregio 250 met 9.300 kg per koe. Met ruim 9.100 kg per koe was de melkproductie het laagst in de Kleiregio.