De export van landbouwgoederen wordt voor 2018 geraamd op 90,3 miljard euro. Dat is 0,2% meer dan het definitieve cijfer voor 2017 (90,1 miljard euro) en steekt schril af tegen de voorgaande twee jaren (in 2016 ruim 4% groei en in 2017 ruim 6% groei). Ook de import van landbouwgoederen groeit (0,5%) en wordt voor 2018 geraamd op 61,4 miljard euro. Door de iets sterker groeiende landbouwimport in vergelijking met de landbouwexport komt het landbouwhandelsoverschot ook iets lager (-0,4%) uit dan in 2017: van 28,9 naar 28,8 miljard euro. Het landbouwhandelsoverschot laat een opvallende ontwikkeling zien ten opzichte van het totale geraamde goederenhandelsoverschot van Nederland. Na een vrijwel continue afname van het landbouwaandeel van 68% in 2008 tot 49% in 2017, schiet het aandeel in 2018 weer omhoog naar 58%.
Prijsdalingen zijn een belangrijke verklaring voor de lagere groei van de landbouwexportwaarde dan in vorige jaren. Tegenover een prijsdaling van 0,7% in 2018 staat een grotere volumegroei van 0,9%, waardoor de waardegroei uitkomt op 0,2%. Bij de import van landbouwgoederen is de richting van de volume- en prijsontwikkelingen dezelfde, maar zijn de verschillen forser. Een volumegroei van 2,4% overstijgt de prijsdaling van 1,9%, waardoor de waardegroei uitkomt op 0,5%.
De meeste landbouwexport gaat in 2018, net als alle voorgaande jaren, naar onze buurlanden: voor 22,8 miljard euro naar Duitsland en voor 10,2 miljard euro naar België. Daarna volgen als belangrijkste afnemers het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk, Italië, Spanje, de Verenigde Staten, China, Polen en Zweden. De grootste absolute afnames in de Nederlandse landbouwexport betreffen de topbestemmingen Duitsland (-310 miljoen euro), Frankrijk (-97 miljoen euro) en het Verenigd Koninkrijk (-72 miljoen euro). Bij al deze bestemmingen gaat het om procentueel geringe afnames van circa 1% ten opzichte van 2017. De belangrijkste absolute stijgers zijn Japan (+110 miljoen euro), Marokko (+93 miljoen euro), Polen (+86 miljoen euro), Rusland (+77 miljoen euro) en China (+66 miljoen euro). In het geval van Marokko (+36%) en Japan (+17%) gaat het om aanzienlijke groeipercentages.
Sierteeltproducten (9,2 miljard euro), zuivel en eieren (8,5 miljard euro), vlees (8,1 miljard euro), groente (6,6 miljard euro) en fruit (6,0 miljard euro) zijn bij de export de belangrijkste goederengroepen. Bij de import zijn fruit (6,2 miljard euro), natuurlijke vetten en oliën (4,5 miljard euro), zuivel en eieren (4,2 miljard euro) en cacao en cacaobereidingen (3,9 miljard euro) het belangrijkst.
De exportwaarde van landbouwgerelateerde goederen in 2018 steeg naar een record van 9,2 miljard euro (+3,2%).
Ook in 2017 is Nederland de op één na grootste landbouwexporteur van de wereld. De Verenigde Staten van Amerika (VS) blijven de nummer 1. Duitsland, Brazilië en China vullen de top vijf van belangrijkste exportlanden op landbouwgebied in 2017 aan. Een opvallend verschil tussen de landen is dat in deze top vijf Brazilië en Nederland netto-exporteurs zijn, terwijl de Verenigde Staten, Duitsland en vooral China meer importeren dan exporteren. Brazilië is zelfs de grootste netto-exporteur op landbouwgebied in de wereld, gevolgd door Argentinië en als derde Nederland.
In de visie van het ministerie van LNV wordt kringlooplandbouw bepleit, om ervoor te zorgen dat de sector minder broeikasgassen uitstoot, de bodemkwaliteit verbetert en eindige grondstoffen, zoals fosfor, efficiënter worden gebruikt. Om de consequenties van kringlooplandbouw voor de Nederlandse handelspositie inzichtelijk te maken, zijn eerste-orde effecten van drie scenario’s uitgewerkt: sluiting van de kringloop op mondiale schaal, op Europese schaal en op nationale schaal.
Download hier de volledige publicatie.
|