Agro Vertrouwensindex derde kwartaal 2021 daalt verder; Varkenshouders hebben het minst vertrouwen, opengrondstuinders het meest |
11-11-2021 |
Het vertrouwen dat boeren en tuinders in hun onderneming hebben is verder gedaald in het derde kwartaal van 2021. Ten opzichte van een kwartaal geleden daalde de index bijna 2 punten en staat deze nu op 6 punten. De index ligt in het derde kwartaal lager dan het langlopende gemiddelde van bijna 13 punten.
In nagenoeg alle sectoren daalde de index, de pluimveehouderij uitgezonderd. In de opengrondstuinbouw en melkveehouderij daalde de index met ongeveer 2 punten. In andere sectoren was de daling groter. In de akkerbouw nam de index met 8 punten af. De daling in de varkenshouderij en de glastuinbouw was 12 punten en daarmee het sterkst van alle sectoren De index van de varkenshouderij kwam door deze daling ver onder het nulpunt uit en bereikte een historisch dieptepunt. Ook het vertrouwen van akkerbouwers daalde onder het nulpunt. In deze sectoren hebben de pessimisten momenteel de overhand. Hoewel ook de index onder glastuinders sterk daalde, bleef deze index nog wel boven nul omdat die in het vorige kwartaal nog een betrekkelijk hoog niveau had. Met een index van ruim 7 punten ligt hier het vertrouwen zelfs nog boven het gemiddelde in de totale land- en tuinbouwindex. Dit blijkt uit de Agro Vertrouwensindex van LTO Nederland, Flynth adviseurs en accountants, het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) en Wageningen Economic Research.
De stemmingsindex, die de huidige situatie op het bedrijf weergeeft, daalde voor de totale land- en tuinbouw met bijna 3 punten en staat in het derde kwartaal van 2021 op 13 punten. Ook nam de verwachting voor de komende 2 à 3 jaar af met ruim 1 punt waardoor er nu net meer ondernemers pessimistisch dan optimistisch zijn over de middellangere termijn van hun bedrijf. De index daalde namelijk net onder nul. Beide indicatoren vormen samen de Agro Vertrouwensindex.
Stemmingsindex : stijgingen en dalingen
In de onderzochte sectoren bewoog de index verschillende kanten op. Zo steeg de stemming onder pluimveehouders met 12 punten. Ook de positieve stemming onder ondernemers in de opengronds- en glastuinbouw bleef onveranderd. Bij akkerbouwers nam de index met 1,5 punt af.
In de melkveehouderij daalde de stemmingsindex met ruim 5 punten. Varkenshouders waren nog een stuk somberder. De index voor deze sector daalde 35 punten waardoor deze op -20 punten uit kwam. In deze sector overheerst als enige inmiddels het pessimisme en daalt al sinds het begin van het jaar.
Vlak na het derde kwartaal zijn tuinders en pluimveehouders nog altijd positief gestemd over hun eigen onderneming en ligt hun stemmingsindex boven het langlopende gemiddelde van hun sector en boven de index van de totale land- en tuinbouw. Onder varkenshouders, melkveehouders en akkerbouwers is dat voor beide juist andersom.
Glastuinders en akkerbouwers somber over middellange termijn
Vooral glastuinders kijken veel pessimistischer naar de middellange termijn van hun bedrijf dan bij de meting van een kwartaal eerder. De index daalde na de meting vlak na het derde kwartaal in deze sector met ruim 20 punten. Nog niet eerder kende de index in deze sector een dergelijke sterke daling. Hiermee kwam de index op -17 punten en ook dat is een laagte record. Ook in de akkerbouw namen de verwachtingen sterk af (-14 punten). Net als in de glastuinbouw overheerst hier het pessimistische sentiment met een index van -12 punten.
Melkveehouders, pluimvee- en varkenshouders en voorzichtig
Ook in de pluimveehouderij worden moeilijke tijden verwacht. De index voor de middellange termijn daalde met bijna 8,5 punt waardoor de index nog maar net boven het nulpunt uitkomt. Ook melkveehouders zijn voorzichtig over hun toekomst. De index ligt, door een lichte verbetering ten opzichte een kwartaal eerder, weer net boven nul. Varkenshouders verwachten betere tijden. De index steeg ruim 11 punten. Ondanks de stijging zijn ondernemers verdeeld. Ook in deze sector komt de index bijna op nul uit.
Kosten nemen toe, maar opbrengstprijzen juist beter beoordeeld
Terugkijkend op de afgelopen 12 maanden zijn ondernemers in de land- en tuinbouw onveranderd negatief. Deze conjunctuurindex veranderde nauwelijks en bleef op -12 staan. De achterliggende indicatoren geven aan dat ondernemers vooral positiever terugkijken op de opbrengstprijzen ten opzichte van het vorige kwartaal (+13 punten). De kosten nemen echter ook sterk toe (-15 punten). De productie-index maakte een neergaande beweging (-7 punten). Ondanks dat werden omzet en winst beter beoordeeld dan een kwartaal geleden.
Tuinbouw kijkt als enige sector positief terug
Met name varkenshouders zijn in dit kwartaal negatiever dan voorheen. De totale index daalde met 30 punten, waarschijnlijk veroorzaakt door lagere opbrengstprijzen en hogere kosten. Nog niet eerder waren varkenshouders zo negatief over de afgelopen 12 maanden. Pluimveehouders waren juist positiever. De conjunctuurindex steeg 13 punten, vooral omdat de opbrengstprijzen hier stegen. In andere sectoren waren de mutaties beperkt tot plus 2 en min 3 punten. Dit komt veelal omdat de gestegen kosten al dan niet werden gecompenseerd door hogere opbrengstprijzen. Net als in het vorige kwartaal zijn de optimisten in de tuinbouwsectoren in de meerderheid wanneer er 12 maanden teruggekeken wordt. Bij andere sectoren is de index negatief.
Minder rooskleurige verwachtingen voor komende 12 maanden
Vooruitkijkend naar de komende 12 maanden zijn Nederlandse boeren en tuinders negatiever dan een kwartaal eerder. De index daalde met ruim 2 punten. De pessimisten blijven in de meerderheid. De index staat na de meting in het derde kwartaal van 2021 op -7,5 punt voor de gehele land- en tuinbouwsector. De conjunctuurindex ‘vooruitkijkend’ nam vooral af onder de glastuinders (-17 punten), akkerbouwers (-13 punten) en pluimveehouders (-11 punten). Ook telers van bloembollen, bomen, groente uit de vollegrond en fruit zijn pessimistischer (-6 punten). Varkenshouders en melkveehouders zijn iets optimistischer wat alleen bij de melkveehouders leidde tot een overwicht van positieve boeren. Al was het verschil minimaal met een index van 0,3. De dalende trend in de totale land- en tuinbouw is vooral te wijten aan fors hogere kosten die ondernemers voor de komende 12 maanden verwachten.
In de enquête wordt niet gevraagd naar het motieven achter de gegeven antwoorden. Deze worden beïnvloed door vele factoren, zoals de wereldmarktontwikkelingen, gevolgen van de coronacrisis, weersomstandigheden, handelsbarrières, kosten en opbrengstontwikkelingen, beleid of de eigen bedrijfssituatie. In het derde kwartaal is echter wel een extra vraag gesteld. Hierbij konden boeren en tuinders hun mening geven over thema’s die naar hun mening het meest van invloed zijn op hun bedrijfsvoering voor de komende 3 jaar. Ook kon hier een positieve invloed of negatieve invloed aan worden toegekend. Hieruit kwam naar voren dat met name regelgeving, gestegen kosten en vergunningverlening als meest belemmerend worden ervaren. Vakliteratuur (in brede zin) kwam naar voren als positieve bijdrage aan de bedrijfsvoering.
Per sector is de informatie beschikbaar op https://www.agrimatie.nl/. Hier zijn tevens de resultaten van de extra vraag gepubliceerd. Ga hiervoor naar het totale land- en tuinbouwartikel.
|