Update van resultaten melkveebedrijven |
22-12-2022 |
In augustus 2022 zijn diverse artikelen gepubliceerd met de resultaten over 2020 bepaald op basis van een complete set van bedrijfsgegevens. In deze update worden diverse artikelen gepubliceerd op basis van voorlopige resultaten over het jaar 2021.
Het jaar 2021 was ten opzichte van voorgaande periode 2018-2020 een minder droog jaar. Dit is terug te zien in een kleiner aandeel melkveebedrijven dat beregende en de hogere graslandopbrengst. Door de betere groeiomstandigheden met voldoende vocht in het voorjaar en geen extreem hete zomer, kon het grasgewas goed groeien. De maisopbrengst daarentegen bleef achter of was gelijk aan voorgaande periode. Door meer vocht en lagere temperaturen kon mais over het algemeen de opbrengsten van de warme jaren ervoor niet evenaren. Mais groeit immers beter als de grond warm is. Zowel de melkproductie per ha als per koe is in 2021 lager dan in het voorgaande jaar.
Mestgebruik en beregening
In 2021 is het totale stikstofgebruik door melkveebedrijven in het LMM gemiddeld met circa 4% afgenomen. Het gebruik van stikstof zowel uit kunstmest als dierlijke mest is lager dan het jaar ervoor. Het stikstofmestgebruik in 2021 is 17 kg per ha lager dan het gemiddelde van de vijf voorgaande jaren. Het gebruik van fosfaat uit dierlijke mest is in 2021 iets lager dan het gemiddelde van de vijf voorgaande jaren. Ten opzichte van 2020 is het fosfaatgebruik uit dierlijke mest in 2021 circa 4 kg per ha hoger.
Het aandeel van de melkveebedrijven dat beregent, is na enkele droge jaren in 2021 afgenomen tot 8%. Door middel van beregening wordt getracht om de droogteschade aan de opbrengst en kwaliteit van voedergewassen te beperken en de gebruikte meststoffen zo goed mogelijk te benutten. Vanwege de droogte hebben deze bedrijven de gewassen in de periode 2018-2020 ook intensiever moeten beregenen. In 2021 was dit gemiddeld 36 mm op de beregende oppervlakte. De gemiddelde graslandopbrengst in 2021 was 25% hoger dan het jaar ervoor, de maisopbrengst was circa 4% lager.
Overschotten en benuttingsgraad
De fosfaatoverschotten op melkveebedrijven in het LMM zijn in 2021 gedaald naar een gemiddeld tekort van circa 8 kg per ha. Dit is circa 12 kg fosfaat per ha lager dan het vijfjaarlijks gemiddelde van 2016-2020. In alle grondsoortregio’s is het overschot per ha afgenomen. Voor het eerst in vier jaar is de afvoer van fosfaat per ha op bedrijfsniveau toegenomen (2021: 68 kg per ha). Bij een lagere aanvoer per ha op bedrijfsniveau (2021: 60 kg fosfaat per ha) bedroeg het overschot in 2021 -8 kg fosfaat per ha. De benuttingsgraad van fosfaat op bodemniveau bedroeg in 2021 gemiddeld 112%.
Het gemiddelde stikstofbodemoverschot bedroeg in 2021 129 kg stikstof per ha, wat 27 kg stikstof per ha minder is dan het gemiddelde van de vijf voorgaande jaren. Dit overschot is circa 28 kg per ha lager dan in het voorgaande jaar. In 2021 hadden melkveehouders in de Zandregio een bodemoverschot van gemiddeld 102 kg stikstof per ha. Melkveehouders in de Lössregio hadden een iets lager stikstofbodemoverschot van 100 kg per ha. De collega’s in de Kleiregio (133 kg stikstof per ha) en de Veenregio (195 kg stikstof per ha) zaten daar ruim boven. De benuttingsgraad van stikstof op bodemniveau bedroeg in 2021 gemiddeld 71%. De benuttingsgraad op bodemniveau van stikstof is in het algemeen lager dan die van fosfaat omdat bij stikstof vervluchtiging plaatsvindt.
Volgende update
Bij de eerstvolgende update, naar verwachting in augustus 2023, zullen de resultaten over de bedrijfsvoering in het jaar 2021 worden gepresenteerd op basis van een complete set van bedrijfsgegevens. Daarnaast actualiseren we de artikelen over de opzet en de structuur van de bedrijven met het jaar 2022.
Over LMM
Het LMM is ontwikkeld om de effecten van het Nederlandse mestbeleid op de nutriëntenemissies, en vooral de nitraatemissie, uit landbouwbronnen naar het grond- en oppervlaktewater te meten en de effecten van veranderingen in de landbouwpraktijk op deze emissie te volgen. Het RIVM is verantwoordelijk voor de metingen van de waterkwaliteit en Wageningen Economic Research is verantwoordelijk voor de vastlegging van de landbouwpraktijk.
|