Vertrouwen - Akkerbouw
|
Vertrouwen onder akkerbouwers licht gedaald door kleine daling in zowel de stemming als de verwachting voor de komende 2 à 3 jaar
|
15-9-2023
|
Akkerbouwers hebben het tweede kwartaal minder vertrouwen in hun eigen onderneming dan een kwartaal eerder. In het eerste kwartaal van 2023 was de index 8 punten, dit is gedaald naar 6 punten. Het vertrouwen ligt iets onder het langlopend gemiddelde. De stemmingsindex daalde met 2 punten naar 25, terwijl de index met betrekking tot de verwachte situatie op het bedrijf voor over 2 à 3 jaar met 1 punt daalde naar -9. Beide indicatoren vormen samen de Agro Vertrouwensindex.
|
De Agro Vertrouwensindex van de akkerbouwers is in het tweede kwartaal met 6 punten één punt hoger dan het gemiddelde in de totale land- en tuinbouwsector in het tweede kwartaal van 2023.
Stemmingsindex
De huidige situatie op het akkerbouwbedrijf, uitgedrukt in de stemmingsindex, daalde licht ten opzichte van het vorige kwartaal. De index van nu 25 punten ligt boven het langjarige gemiddelde (2013-2023) van 22 punten. De afgelopen drie jaar is de stemmingsindex niet eerder boven het langjarig gemiddelde uitgekomen, het gemiddelde lag toen op 14. De stemmingsindex ligt gelijk aan het gemiddelde van de totale land- en tuinbouw dit tweede kwartaal van 2023.
Kijkend naar de negatieve trend sinds 2019, is de stemming sinds 2021 zich juist positief aan het ontwikkelen. Na de sprong van 8 punten van vorig kwartaal is dit nu met twee punten gedaald.
De daling in stemmingsindex kan het gevolg zijn van het uitdagende groeiseizoen. Het voorjaar was erg nat waardoor gewassen soms tot een maand later zijn gezaaid. Daarna kwam er een maand met droogte gevolgd door wateroverlast in juli. Men verwacht geen topoogst. Maar aan de andere kant is er door late start van de oogst tijdelijke schaarste op de markt, aardappelen bereiken prijzen van boven de € 55 waar dit doorgaans € 25 is. Daarom is de stemming alsnog positief in vergelijking tot het langjarige gemiddelde.
Toekomstverwachting
Akkerbouwers zijn negatief over hun economische bedrijfssituatie voor de middellange termijn (2 à 3 jaar). Hoewel de trend leek te stijgen heeft de positieve ontwikkeling niet doorgezet. Met -9 punten blijft de index negatief. Het langjarige gemiddelde (2013-2023) voor de akkerbouw voor deze index ligt op 7.
De verwachting is negatiever ten opzichte van het voorgaande kwartaal en ligt onder het langjarige gemiddelde. Onderzoeker Mark Manshanden vermoedt dat dit komt omdat de gemiddeld hoge opbrengsten en prijzen van afgelopen jaar niet doorwerken in de toekomstverwachting. Het vallen van het kabinet en de daarmee komende langere periode van onzekerheid zal mogelijk bijdragen aan deze trend. Hoewel met name de veehouderij onderdeel van discussie is, verwacht Mark Manshanden ook voor ondernemers in de akkerbouw zwaardere druk door regelgeving.
Conjunctuurindex (laatste 12 maanden)
Akkerbouwers kijken na de meting over het tweede kwartaal van 2023, met een beperkte meerderheid, negatief terug op de afgelopen 12 maanden (conjunctuurindex terugkijkend). De index steeg juist met 15 punten in het eerste kwartaal van 2023. Met deze stijging was de index voor het eerst sinds eind 2013 weer positief. Bij de recentste meting over het tweede kwartaal is de index echter met 19 punten gedaald naar -4. De lagere index lijkt vooral te wijten aan lagere opbrengstprijzen en productie, zo geven de cijfers aan.
De opbrengstprijzen, productie en daarmee omzet en winst zijn allemaal in deze laatste meting tussen de 20 en 25 punten gedaald. Enkel de verwachte kosten zijn licht verbeterd met 4 punten. Al met al lijken de kosten de grootste zorgenpost te zijn met -69 punten, ook de productie kreeg een negatieve beoordeling met -13 punten.
De verklaring lijkt moeilijk omdat de zowel de productie als de opbrengstprijs van het vorige oogstseizoen goed waren. Mogelijk had men dit overschat: het zijn ook uitzonderlijke en zeer onvoorspelbare tijden voor zowel de productie als de opbrengsten. Het klimaat wordt onvoorspelbaarder en daarmee de productie en door onrust in Europa en de wereld zijn opbrengstprijzen ook onzeker.
Conjunctuurindex (komende 12 maanden)
De conjunctuurindex die 12 maanden vooruitkijkt staat op -24 punten. De index is 3 punten negatiever dan vorig kwartaal. Akkerbouwers hebben dus op de korte termijn een economisch negatief beeld van hun onderneming. De kosten worden 2 punten negatiever ingeschat dan vorig kwartaal. Men verwacht wel dat de opbrengstprijzen beter gaan worden. De index voor opbrengstprijzen is 14 punten hoger dan vorig kwartaal. De productieverwachting is gedaald met 23 punten. Door de sterkere daling van verwachte productie dan de stijging in opbrengstprijzen is de omzetverwachting gedaald met 2 punten.
De verwachte lagere productie is het gevolg van de moeilijke start dit voorjaar; de aanhoudende regen heeft voor veel vertraging gezorgd, geeft Mark Manshanden aan. Zo is er nu al te zeggen dat er geen recordoogst zal zijn door de late poot- en zaaidata van aardappels en suikerbieten. De positieve verwachtingen van de opbrengstprijzen zijn een mogelijk gevolg van de hoge aardappelprijzen; ook andere gewassen als uien, suikerbieten en tarwe lijken tot een goede prijs te komen. Maar of dat gelijk blijft aan vorig jaar is nog wel de vraag, besluit Mark Manshanden.
|