Import van vis, schaal- en weekdieren

Na een daling (-3%) van de import in waarde in 2023, nam deze weer toe (+4%) in 2024. De vraag van de Nederlandse vishandel en visverwerkende industrie is al decennia groter dan het aanbod in Nederlandse havens van wild gevangen Noordzeevis en aquacultuur (mariene kweek zoals schelpdieren of visteelt op land). De import van aquacultuur zoals zalm uit Noorwegen en tropische garnalen uit Azië worden steeds belangrijker voor de Nederlandse vishandel. Door de krimpende visserijvloot in Nederland en tegelijk dalende eigen visaanvoer in Nederlandse havens importeert de Nederlandse vishandel steeds meer vis. Hoewel de aanvoer van de Nederlandse visserijsector in 2024 steeg, naam ook de import van buitenlandse vis toe.

Import uit derde (niet-EU) landen belangrijk voor de vishandel
De afgelopen 10 jaar (vanaf 2015) groeide de totale importwaarde (in euro) met 69%. Het aandeel van vis en visproducten (inclusief schaal- en schelpdieren) dat uit derde landen (van buiten de EU) werd geïmporteerd was 67% van de totale importwaarde (in euro) in 2024. De import uit derde landen bedroeg 3,4 mld. euro. De verwachting is dat de import uit derde landen zal toenemen en er steeds meer aquacultuursoorten worden ingevoerd van buiten de EU. Voor gekweekte zalm is Noorwegen de belangrijkste toeleverancier, IJsland voor kabeljauw, schol en koolvisachtige(n) en voor gekweekte tropische garnalen of witvissoorten zijn Aziatische landen zoals China en Vietnam de voornaamste toeleveranciers. Rusland bleef een belangrijke leverancier van witvis zoals koolvisachtigen (pollak voor visproducten zoals kibbeling en lekkerbek) en kabeljauw. Door de oorlog in Oekraïne staat de handel met Rusland onder spanning vanuit ethisch en maatschappelijk opzicht. Komende jaren is om die reden door de EU vastgesteld dat er geen importquota (autonomous tariff quotas afgekort als ATQs) geldt voor vis uit Rusland tegen gereduceerde invoertarieven.

Volume van import steeg sterker dan de waarde
Het importvolume steeg sterker (+11) dan de waarde (+4%) voor vis naar Nederland in 2024. Het importvolume bedroeg 1,3 mld. kilo). Een verklaring voor de sterkere stijging in volume dan waarde voor geïmporteerde vis, was dat er lager geprijsde vissoorten zijn ingevoerd.

Herkomstlanden

IJsland en Noorwegen belangrijke leveranciers voor Nederlandse vishandel
De importwaarde van vis en visproducten was het hoogst vanuit de volgende landen: IJsland (16%), Noorwegen (10%), Duitsland (7%), België (6%), Denemarken (5%), Faroër (5%) en Rusland (5%). Rusland daalde van plek 5 naar 7 . Het Verenigd Koninkrijk (VK) komt sinds Brexit niet meer in de top 10 van belangrijkste importlanden in waarde voor. Import uit Europese landen en het VK betreft veelal pelagische, plat- en rondvis maar ook garnalen die door buitenlands gevlagde visserijschepen in Nederlandse havens wordt aangevoerd. Deze vis, aangevoerd door buitenlands gevlagde visserijvaartuigen in Nederlandse havens, wordt in de handelsstatistieken als import geregistreerd. Ook werd er door Nederlandse kotters platvis aangevoerd in Deense havens; ook dit valt onder import. Vanuit derde landen (van buiten de EU) zijn het vooral platvis, witvis zoals kabeljauwachtigen en koolvissoorten (pollak) uit IJsland en in mindere mate China, gekweekte zalm uit Noorwegen, gepelde garnalen uit Marokko (met Nederlandse herkomst), kweekvis zoals tilapia en pangasius, gekweekte tropische garnalen uit Vietnam. Daarbij valt het op dat, vergeleken met voorgaande jaren, Nederlandse importeurs steeds meer aquacultuurproducten invoeren ten koste van de invoer van wild gevangen vis.

Duitsland en Litouwen belangrijk voor importvolumes in 2024
In tegenstelling tot de importwaarde, kwamen de meeste volumes vis uit Duitsland en Litouwen. Dit heeft onder andere te maken pelagische diepvriestrawlers die onder deze vlagstaat varen. Ondanks dat ze de diepgevroren haring, makreel, horsmakreel of blauwe wijting in Nederlandse havens vaak aanlanden, wordt deze tot import gerekend door de buitenlandse vlag op het vaartuig. Om dezelfde reden kwam het VK met plek 5 terug omdat er Britse kotters of pelagische diepvriestrawlers in Nederlandse havens hun verse vis losten.