Liquiditeitspositie van melkveebedrijven licht verbeterd, van akkerbouw- en varkensbedrijven verslechterd |
28-10-2020 |
In het derde kwartaal hebben de coronasteunmaatregelen van de overheid en banken de verwachte neergang in de kasstroom gedempt. Dit leidde op de melkveebedrijven zelfs tot een lichte verbetering van de kaspositie. Op akkerbouw- en varkensbedrijven is de liquiditeitspositie desondanks verslechterd ten opzichte van het tweede kwartaal 2020.
Liquiditeitspositie melkveebedrijven licht verbeterd, melkopbrengsten gedaald
De gemiddelde stand op de rekening-courant komt aan het eind van het derde kwartaal in 2020 uit op -700 euro. Dit is een verbetering van 2.600 euro ten opzichte van de stand aan het eind van het tweede kwartaal. Deze verbetering is mede te danken aan de vervroegde uitbetaling van betalingsrechten door RVO. De melkveebedrijven ontvingen in juli een voorschot van gemiddeld 9.000 euro; normaal vindt deze betaling pas in december plaats. Daarnaast is er minder belasting betaald door gebruik te maken van het bijzonder uitstel als onderdeel van het Covid-19 noodpakket. De melkinkomsten namen in het derde kwartaal af door vooral een 3,5% lagere melkprijs ten opzichte van dezelfde periode in 2019. In vergelijking met vorig jaar werd er in het derde kwartaal ook minder geïnvesteerd. Door Covid-19 zijn de prijzen op de zuivelmarkt gedaald en de toekomstige prijsontwikkeling is onzeker. In heel Europa zijn de maatregelen tegen verspreiding van corona weer aangescherpt. Dit leidt tot minder afzet in horeca en foodservice van in het algemeen de producten met een hoge toegevoegde waarde. Omdat het relatief luxe kalfsvlees niet kan worden afgezet in de horeca en omdat de restaurants vanwege coronamaatregelen (deels) zijn gesloten, zijn de prijzen voor kalfsvlees en dus voor nuchtere kalveren (nuka’s) afkomstig van melkveebedrijven flink gedaald.
Kaspositie akkerbouwbedrijven vergelijkbaar met 2019 dankzij Corona-tegemoetkomingen
De stand op de lopende rekening van akkerbouwbedrijven was aan het eind van het derde kwartaal 2020 verder gedaald tot ongeveer 4.000 euro. Het derde kwartaal is doorgaans, net als het tweede kwartaal, een kwartaal waarbij de stand op de rekening courant omlaag gaat vanwege de uitgaven voor de teelt (zaaizaad en pootgoed, meststoffen, gewasbeschermingsmiddelen en diesel). Tegelijkertijd nemen de inkomsten uit verkoop van producten uit het voorgaande seizoen af en laten de inkomsten vanuit het nieuwe seizoen nog even op zich wachten. De genoemde stand is wel hoger dan vorig jaar rond dezelfde tijd. Deze verbetering is mede te danken aan de vervroegde uitbetaling van betalingsrechten door RVO. De akkerbouwbedrijven ontvingen in juli een voorschot van gemiddeld ruim 12.000 euro; normaal vindt deze betaling pas in december plaats. Betalingen door aardappelverwerkers waren het derde kwartaal hoger dan het jaar ervoor, terwijl in mei en juni de betalingen nog sterk achterbleven bij 2019; hier vond dus een inhaalslag plaats maar wel op een lager niveau van uitbetaling door problemen met de afzet van frites en dus van fritesaardappelen. De liquiditeitspositie werd positief beïnvloed doordat er minder werd geïnvesteerd en minder belasting werd betaald dan het jaar ervoor, dat laatste door gebruik te maken van het bijzonder uitstel als onderdeel van het Covid-19 noodpakket. Door bovengenoemde maatregelen is de liquiditeitspositie op peil gebleven. Het laatste kwartaal zorgt normaal gesproken voor een toename van de liquiditeit op akkerbouwbedrijven. Door de prijsontwikkelingen van gewassen en de lagere uitbetaling door RVO, vanwege het reeds ontvangen voorschot in juli, zullen de bijschrijvingen in het volgende kwartaal waarschijnlijk lager uitvallen dan vorig jaar.
Liquiditeitspositie varkensbedrijven loopt terug
De rekening-courantpositie van varkensbedrijven is in het derde kwartaal van 2020 ruim 21.000 euro lager dan in het tweede kwartaal en kwam eind september uit op 115.000 euro. Dat is laagste niveau dit jaar, maar deze stand ligt wel bijna 54.000 euro hoger dan september vorig jaar. De wereldwijde uitbraak en snelle verspreiding van Covid-19 heeft geleid tot forse prijsdalingen van varkensvlees door vraaguitval bij vooral de horeca en foodservice. Ook heeft China de grenzen in de zomer enige tijd gesloten voor diverse slachterijen in Nederland, Duitsland en Denemarken met besmettingen onder medewerkers, uit angst voor herbesmetting met Covid-19. In september kreeg Duitsland bovendien te maken met Afrikaanse varkenspest bij wilde zwijnen in het oosten van het land. De export van Duits varkensvlees naar derde landen, waaronder China, werd daardoor stilgelegd. Dat vlees moest een andere bestemming vinden en dat werd de EU-markt. De varkensprijzen zijn door dit alles sinds begin maart flink gedaald. De grootste teruggang in liquiditeit is zichtbaar bij de zeugenbedrijven. De biggenprijzen daalden in het laatste halfjaar met ruim 60% door grote afzetproblemen op de exportmarkten.
Structureel gezien is de mondiale marktsituatie positief. Hoewel Covid-19 heeft geleid tot vraaguitval, kan die vraag kan zich ook op vrij korte termijn weer herstellen. Aan de aanbodkant heeft Afrikaanse varkenspest (AVP) geleid tot verlies van minstens een kwart van de varkensstapel wereldwijd; deze productiecapaciteit kan niet snel worden hersteld. Het zal naar onze verwachting nog minstens enkele jaren duren voordat productie en consumptie wereldwijd weer op het niveau liggen van voor de grote uitbraak van AVP in Oost-Azië. Daarmee is het vooruitzicht voor de varkensmarkt gunstig, mits er geen langdurige handelsbelemmeringen of beperkingen door Covid-19 komen.
Kwartaalproduct vanuit publiek-private samenwerking
De liquiditeitsmonitor van Wageningen Economic Research brengt op maandbasis de ontwikkeling van de rekening-courant van het agrarische bedrijf in beeld. Deze wordt elk kwartaal gepubliceerd op Agrimatie.nl. De monitor heeft als doel om meer inzicht te bieden in de factoren die van invloed zijn op de liquiditeitsontwikkeling van het bedrijf om ondernemers daarmee te ondersteunen in hun bedrijfsvoering.
De liquiditeitsmonitor melkvee en akkerbouw is tot stand gekomen als publiek-private samenwerking tussen Wageningen Economic Research, het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit en ABN AMRO. Door het toetreden van Agrifirm aan het samenwerkingsverband wordt er ook een liquiditeitsmonitor varkenshouderij gepresenteerd. Nadere informatie over de actuele ontwikkeling van de kaspositie in de melkveehouderij, varkenshouderij en akkerbouw is via onderstaande links op Agrimatie te bekijken. Voor het nieuwsbericht over de uitkomsten verwijzen wij graag naar het ABN AMRO nieuwsbericht Melkveehouderij, Akkerbouw en Varkenshouderij.
|