Milieubelasting door gewasbeschermingsmiddelen op akkerbouwbedrijven

Laatste update: 8 juni 2023 Update frequentie: Jaarlijks

De milieubelasting door het gebruik van chemische gewasbeschermingsmiddelen op akkerbouwbedrijven in Noord-Holland stijgt in 2021

Deze indicator toont de milieubelasting door de inzet van chemische gewasbeschermingsmiddelen. Gewasbeschermingsmiddelen worden gebruikt om ziektes, plagen of onkruiden in gewassen te voorkomen of te bestrijden. De milieubelasting door het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen wordt uitgedrukt in milieubelastingpunten per hectare. Er is onderscheid gemaakt naar bodem, grondwater en oppervlaktewater. Niet alle gewasbeschermingsmiddelen hebben dezelfde mate van milieubelasting. Bij het berekenen van de milieubelasting is hiermee rekening gehouden.

Databron
De informatie op deze pagina is gebaseerd op een steekproef: Het Bedrijveninformatienet van Wageningen Economic Research (Informatienet). Het Informatienet is een panel van ongeveer 1.500 land- en tuinbouwbedrijven in Nederland, geselecteerd uit de CBS-Landbouwtelling waarvoor een uitgebreide set van gegevens wordt vastgelegd en gecontroleerd. Dit betreft zowel financieel-economische kengetallen als informatie over bedrijfsvoering en duurzaamheid. Het panel representeert ongeveer 82% van alle bedrijven uit de Landbouwtelling en ruim 99% van de totale agrarische productie (gemeten in standaardopbrengst). De hele kleine bedrijven (< 25.000 euro standaardopbrengst) worden niet gerepresenteerd. Bij het kiezen van de steekproefbedrijven wordt gestratificeerd op bedrijfstype en bedrijfsomvang, maar niet naar regio.

Om toch uitspraken te kunnen doen voor een regio op basis van de steekproef én zo dicht mogelijk te blijven bij de bedrijfsspecifieke- en locatie specifieke kenmerken van bedrijven in Noord-Holland, is een vorm van post-stratificatie toegepast, waarbij aan elk bedrijf in de Landbouwtelling de gemiddelde bedrijfsvoering is gekoppeld van vier meest gelijkende bedrijven uit de steekproef. Bij die koppeling is in de eerste plaats gekeken naar de geografische ligging van het bedrijf. Daarnaast zijn andere belangrijke kenmerken zoals het productieregime (biologisch of gangbaar), de bedrijfsomvang (in standaardopbrengst) en het bedrijfstype meegenomen. Er is tevens rekening gehouden met grondsoort (bijvoorbeeld veen, zand of klei), zodat deze zo gelijk mogelijk zijn op basis van de steekproef én de Landbouwtelling. Met dat als uitgangspunt is voor elk bedrijf in de Landbouwtelling een schatting gemaakt van kengetallen uit het Informatienet. De uitkomsten berusten dus niet op bedrijfsinformatie van bedrijven in de Landbouwtelling zelf, maar zijn schattingen op basis van vergelijkbare bedrijven.

Totaal

Grafiek wordt geladen...

De milieubelasting door de inzet van chemische gewasbeschermingsmiddelen op akkerbouwbedrijven in Noord-Holland is de laatste jaren gedaald naar een niveau onder of rond de 2.000 milieubelastingspunten per hectare.

Compartiment

Grafiek wordt geladen...

In 2019 en 2021 was er een lichte daling van de milieubelasting per ha op akkerbouwbedrijven. In 2022 was er een toename. In 2021 bestond de totale emissie voor bijna 60% uit emissie naar het oppervlaktewater. De belasting richting het oppervlaktewater op akkerbouwbedrijven in Noord-Holland ligt de laatste jaren lager dan in de periode 2010 - 2014. Dit komt doordat gebruik wordt gemaakt van technieken die drift moeten verminderen zoals luchtondersteuning, verbeterde spuitdoppen en teeltvrije zones. Daarnaast worden ook meer middelen met een lage milieubelasting gebruikt.

Vergelijking Nederland

Grafiek wordt geladen...

De milieubelasting per hectare van de akkerbouwbedrijven in Noord-Holland ligt sinds 2017 vrijwel op hetzelfde niveau als in de rest van Nederland, in 2021 was het niveau in Noord-Holland hoger.

Toekomstvisie gewasbescherming 2030

In de toekomstvisie gewasbescherming schrijft de minister: ‘In 2030 bestaat de land- en tuinbouw in Nederland uit een duurzame productie met weerbare planten en teeltsystemen, waardoor ziekten en plagen veel minder kansen krijgen en het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen zo veel mogelijk kan worden voorkomen.’ De weerbaarheid van planten kan verhoogd worden door betere rassen te ontwikkelen en de omstandigheden in de bodem te verbeteren. Precisielandbouw kan helpen met het monitoren van de gewascondities en maakt plaatsspecifieke maatregelen mogelijk. Mocht het gebruik van chemische middelen noodzakelijk zijn, dan krijgen laag-risicomiddelen de voorkeur en wordt er gespoten met behulp van emissiebeperkende technieken.