Stikstofbemesting op melkveebedrijven

Laatste update: 8 juni 2023 Update frequentie: Jaarlijks

Ruim eenderde van de stikstofbemesting op melkveebedrijven in Noord-Holland vindt plaats met kunstmest

Deze indicator beschrijft de totale hoeveelheid stikstof uit meststoffen die per ha cultuurgrond wordt gebruikt op melkveebedrijven in de Provincie Noord-Holland. Er zijn 3 typen meststoffen: kunstmest, dierlijke mest (inclusief weidemest) en overige organische meststoffen. De bron is het Bedrijveninformatienet.

De totale hoeveelheid gebruikte mest op bedrijfsniveau wordt berekend als: Mestgebruik bedrijf = Productie + Beginvoorraad – Eindvoorraad + Aanvoer – Afvoer

Voor de berekening van het nutriëntengebruik (bemesting) via dierlijke mest wordt allereerst de productie van mest op het eigen bedrijf berekend. De mestproductie van graasdieren wordt berekend door het gemiddeld aantal aanwezige dieren te vermenigvuldigen met wettelijke excretieforfaits. Uitzondering hierop vormen bedrijven die gebruik maken van de zogenaamde Handreiking (bedrijfsspecifieke excretie, BEX). De mestproductie van staldieren wordt berekend met de stalbalansmethode (verschil tussen de aanvoer en de afvoer van mineralen, gecorrigeerd voor voorraadmutaties) of aan de hand van de WUM voor fosfaat.

Daarnaast wordt van alle aan- en afgevoerde meststoffen en voorraden (kunstmest, dierlijke mest en overige organische meststoffen) de hoeveelheid geregistreerd. De hoeveelheden fosfaat in kunstmest en overige organische meststoffen worden afgeleid van jaaroverzichten van leveranciers. Indien geen specifieke gegevens van de leverantie bekend zijn, wordt vermenigvuldigd met een normatieve samenstelling.

Van aan- en afgevoerde organische meststoffen worden in principe de hoeveelheden stikstof via bemonstering vastgelegd. Als er geen bemonstering heeft plaatsgevonden wordt bij de afvoer van bedrijfseigen mest de bedrijfsspecifieke mineraleninhoud per m3 gebruikt, voorwaarde is wel het bedrijf gebruik maakt van de BEX of stalbalans, voor de aangevoerde meststoffen worden in dat geval forfaitaire gehalten per mestsoort gebruikt. Voor bedrijven waar geen bemonstering heeft plaatsgevonden en die niet deelnemen aan BEX of stalbalans worden voor zowel aanvoer als afvoer van organische meststoffen forfaitaire gehalten gebruikt.

Databron
De informatie op deze pagina is gebaseerd op een steekproef: Het Bedrijveninformatienet van Wageningen Economic Research (Informatienet). Het Informatienet is een panel van ongeveer 1.500 land- en tuinbouwbedrijven in Nederland, geselecteerd uit de CBS-Landbouwtelling waarvoor een uitgebreide set van gegevens wordt vastgelegd en gecontroleerd. Dit betreft zowel financieel-economische kengetallen als informatie over bedrijfsvoering en duurzaamheid. Het panel representeert ongeveer 82% van alle bedrijven uit de Landbouwtelling en ruim 99% van de totale agrarische productie (gemeten in standaardopbrengst). De hele kleine bedrijven (< 25.000 euro standaardopbrengst) worden niet gerepresenteerd. Bij het kiezen van de steekproefbedrijven wordt gestratificeerd op bedrijfstype en bedrijfsomvang, maar niet naar regio.

Om toch uitspraken te kunnen doen voor een regio op basis van de steekproef én zo dicht mogelijk te blijven bij de bedrijfsspecifieke- en locatie specifieke kenmerken van bedrijven in Noord-Holland, is een vorm van post-stratificatie toegepast, waarbij aan elk bedrijf in de Landbouwtelling de gemiddelde bedrijfsvoering is gekoppeld van vier meest gelijkende bedrijven uit de steekproef. Bij die koppeling is in de eerste plaats gekeken naar de geografische ligging van het bedrijf. Daarnaast zijn andere belangrijke kenmerken zoals het productieregime (biologisch of gangbaar), de bedrijfsomvang (in standaardopbrengst) en het bedrijfstype meegenomen. Er is tevens rekening gehouden met grondsoort (bijvoorbeeld veen, zand of klei), het aandeel grasland in het bouwplan en de intensiteit, zodat deze zo gelijk mogelijk zijn op basis van de steekproef én de Landbouwtelling. Met dat als uitgangspunt is voor elk bedrijf in de Landbouwtelling een schatting gemaakt van kengetallen uit het Informatienet. De uitkomsten berusten dus niet op bedrijfsinformatie van bedrijven in de Landbouwtelling zelf, maar zijn schattingen op basis van vergelijkbare bedrijven uit het Informatienet.

Bemesting

Grafiek wordt geladen...

Het hogere aandeel grasland in het bouwplan van de melkveebedrijven in Noord-Holland dan in de rest van Nederland zorgt voor een hoger stikstofgebruik per hectare. De totale stikstofbemesting is in 2021 iets lager dan in 2020.